‘Als dirigent moet je mentaal best wel sterk in je schoenen staan. Ja, het brengt wel beroemdheid met zich mee, maar uiteindelijk kom je aan het eind van de dag in een lege hotelkamer.’
Dirigente Glass Marcano (26): ‘Ik vergelijk mezelf vaak met wijn. Hoe ouder ik word, hoe beter ik word.’
Glass Marcano (26) behoort tot de kleine groep vrouwelijke dirigenten in de wereld. Twee jaar geleden trok de Venezolaanse met een grote muzikale droom naar Parijs. Ze nam er deel aan La Maestra, de eerste orkestdirectiewedstrijd voor vrouwen, en won die met glans. Sindsdien vult ze concertzalen over heel Europa.
Vrijdag houdt Glass halt in Brussel. Daar neemt ze het openingsconcert van Festival Musiq3 – in het kader van Les Festivals de Wallonie – op zich: ‘Ik voorzie een leuke verrassing’, verklapt ze ons in een interview.
Je carrière als dirigente is in een stroomversnelling gekomen sinds je in 2020 de ‘orkestprijs’ op La Maesta won. Hoe heb je die wedstrijd eigenlijk ontdekt?
‘Zo’n zes jaar geleden won een klasgenoot van mij een dirigentenwedstrijd en ik dacht bij mezelf: als hij dat kan, waarom zou ik dat dan niet kunnen! Ik voelde me toen echter nog niet helemaal klaar voor zo’n deelname. Drie jaar geleden groeide mijn zelfvertrouwen en kwam die drang er wel. Het was werkelijk het enige idee waar ik nog mee speelde. Ik heb toen vastberaden de zoekterm “2019 dirigentenwedstrijd” ingetikt in Google. Zo ben ik op La Maesta gebotst en nu zit ik hier met jou te praten.’
Voor de wedstrijd was dirigente dus nog niet jouw hoofdberoep?
‘Muziek heeft altijd al deel uitgemaakt van mijn leven (n.v.d.r. Glass begon haar muzikale opleiding op zesjarige leeftijd met de viool). Toch moest ik andere activiteiten beoefenen om financieel het hoofd boven water te kunnen houden. Iets waar veel creatievelingen helaas mee geconfronteerd worden.’
Als dirigent moet je mentaal best wel sterk in je schoenen staan, het is nu eenmaal een eenzaam beroep.
Je boeltje pakken in Venezuela om vervolgens je droom na te jagen in Parijs: het vraagt om enige durf. Hoe heb je dat avontuur ervaren?
‘Eigenlijk is het de eerste paar maanden, zelfs het eerste anderhalf jaar, heel moeilijk geweest. Zeker mentaal. Ik kwam uit een heel andere omgeving en plots was ik hier een soort van ster. Alle aandacht was op mij gevestigd. Iedereen was onder de indruk van mijn kunnen, waardoor de verwachtingen ook erg hoog lagen. Het was moeilijk om te weten hoe ik daarmee moest omgaan. Ondertussen ben ik er wel gewend aan geraakt en neem ik het zoals het is, al kan het soms nog steeds heftig zijn.’
Hoe bedoel je?
‘Je rolt werkelijk van het ene project in het andere, en ze volgen elkaar steeds sneller op. Vorige week zat ik bijvoorbeeld nog in Genève in Zwitserland. Ik legde er een examen muziekanalyse af, een erg uitputtend examen aangezien het zeven uur duurde. Tijd om te bekomen was er niet. Ik moest meteen het vliegtuig weer opstappen naar Brussel om hier te repeteren. Als dirigent moet je mentaal best wel sterk in je schoenen staan, het is nu eenmaal een eenzaam beroep. Oké, het brengt wel beroemdheid met zich mee, maar uiteindelijk kom je aan het eind van de dag in een lege hotelkamer.’
Wat mis je het meest als je op tour bent?
‘Mijn mama en het eten. Al ben ik wel van plan om wat Belgische specialiteiten uit te proberen, nu ik hier ben. Suggesties zijn altijd welkom!’ (lacht)
Er zijn orkesten die me uitsluitend uitnodigen in de maand maart, naar aanleiding van Internationale Vrouwendag. Maar ik heb gemerkt dat ik nog vaker buitengesloten word vanwege mijn roots.
Er zijn nog steeds niet zoveel vrouwelijke dirigenten in de wereld. Heb je zelf obstakels moeten overwinnen?
‘In Venezuela werd ik wel vaker geconfronteerd met bepaalde barrières. In Europa was dat al beter, maar dat was natuurlijk ook omdat ik die wedstrijd heb gewonnen. Zo’n overwinning geeft je sowieso een duwtje in de rug. Dat neemt niet weg dat er ook hier nog steeds moeilijke situaties de kop op durven steken. Zo zijn er orkesten die me uitsluitend uitnodigen in de maand maart, naar aanleiding van Internationale Vrouwendag. Maar ik heb gemerkt dat ik nog vaker buitengesloten word vanwege mijn roots.
Vertel?
‘Als Venezolaanse krijg ik vaak uitsluitend Latijns-Amerikaanse repertoires toebedeeld. De klassieke repertoires gaan steevast naar een Europese dirigent. Zulke vooroordelen zijn gewoonweg niet op zijn plaats en moeten dringend de wereld uit geholpen worden.’
De wereld van de klassieke muziek oogt voor buitenstaanders vaak stijf en oubollig. Hoop je daar iets in te veranderen?
‘Ik wil de zaken niet noodzakelijkerwijs veranderen, maar ik besef wel dat mijn aanpak anders is. Voor het promotiefilmpje voor het openingsconcert aanstaande vrijdag heb ik bijvoorbeeld een rap gedaan. Ik ben een buitenbeentje in de wereld, maar ik heb het aanvaard en ik ga ermee vooruit.’
Heb je een ritueel voordat je het podium opstapt?
‘Jazeker! Ik probeer eerst mijn geest vrij te maken, want ik ben iemand die enorm veel nadenkt. Ik ben ook wel gelovig en dan zeg ik komaan god, we gaan ervoor. Als ik toch angstgevoelens ervaar dan doe ik wat ademhalingsoefening of luister ik naar reggaeton. Alles om mijn gedachten te helpen verzetten.’
Helpt het niet een beetje om met je rug naar het publiek te staan?
‘Eigenlijk wel, nu ik er zo bij stilsta. Maar alleen als er een echte klik of verbinding is met het orkest. Dat is soms wel een struikelblok aangezien je vaak voor een orkest staat dat je totaal niet kent. Soms is het ook zo dat bepaalde muzikanten niet vriendelijk zijn, maar als dirigent moet je het er gewoon mee doen. Ik zeg altijd: een dirigent start altijd met volle moed, maar soms eindig je minder goed gewoon omdat je geconfronteerd wordt met zoveel verschillende persoonlijkheden. Soms moet je ook negatieve opmerkingen slikken en uiteindelijk heeft dat wel een prijs.’
Is er een zaal of locatie waar je echt heel graag nog zou willen dirigeren?
‘Oh ja, de zaal waar het filharmonisch orkest van Wenen telkens speelt. Het is mijn grote droom om hun nieuwjaarsconcert eens te mogen dirigeren. Daarnaast zou ik een samenwerking met Kirill Petrenko, de chef-dirigent van de Berliner Philharmoniker, ook wel zien zitten.’
Moest je geen dirigente geworden zijn. Wat was dan jouw droomberoep?
‘Ik had er eigenlijk twee! Hollywood-actrice worden of… rapper. Ik wou vooral bekend worden.’ (lacht)
Bij Flair staat self-love centraal. Wat betekent self-love voor jou?
‘Dat is eigenlijk een sleutelelement. Ik heb zelf heel hard moeten knokken – ook toen ik in Parijs aankwam. Ik denk dat professionele begeleiding en therapie onontbeerlijk is, voor iedereen. Zelf probeer ik altijd wat afstand te nemen van mezelf, want ik kan soms heel perfectionistisch en streng zijn voor mezelf. Ik moet mezelf vaak verplichten om te genieten van het moment.’
Wat doe je op een dag waarop je het mentaal wat moeilijker hebt?
‘Dan probeer ik een serie te bekijken, wat naar muziek te luisteren en een pintje te drinken. Ja, ook een dirigente doet dat. Uiteindelijk probeer ik zoveel mogelijk de zaken te relativeren. Ik denk daarbij vaak aan de slechte ervaringen van andere dirigenten. Niet omdat die slechter zouden zijn, maar om mezelf het volgende duidelijk te maken: zelfs zij die er al zo’n mooie loopbaan hebben opzitten, hebben ook moeilijke momenten gehad. Uiteindelijk heb je niets te verliezen en moet je door. De loopbaan van een dirigent is bijzonder lang. Ik vergelijk me dan ook vaak met wijn: hoe ouder ik word, hoe beter ik word. Het is een proces.’
Er zijn nog een paar tickets te koop voor het openingsconcert vrijdag. Waarom moeten mensen een ticketje kopen?
‘Eerst en vooral om te genieten en om het orkest te horen, want het is toch een orkest dat jullie hoofdstad vertegenwoordigt. Het is tegelijk ook erg interessant om een orkest eens te horen met een andere dirigent vooraan. Dat zorgt vaak toch voor een andere energie en een andere manier van spelen. Er is trouwens ook een leuke verrassing: er zal ook mambo te horen zijn. Ideaal voor zij die ook wat willen dansen vrijdagavond.’
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
