Hoe herken je hormonale acne en wat doe je eraan?

Onze hormonen spelen een heel grote rol in ons lichaam, maar zijn jammer genoeg ook de oorzaak van (vervelende) kwaaltjes zoals acne. Hoe kan je dit probleem herkennen en vooral: kan je er iets aan doen?

‘Veel mensen spreken over hormonale acne, maar eigenlijk is acne bijna altijd hormonaal’, legt dermatoloog dr. Dagmar Ostijn uit. ‘Je kan ook acne hebben als gevolg van stress of door een bepaalde reactie (bijvoorbeeld op chloor of zonlicht), maar in 90 % van de gevallen zijn onze hormonen de schuldige bij acne.’ Let wel: bij acne spreken we over meerdere (pijnlijke) puistjes, overtollige talgproductie en andere onzuiverheden als zwarte puntjes. Je kan natuurlijk ook af en toe last hebben van een puistje door een verkeerd product te gebruiken of minder goed te reinigen, dan is er nog niet meteen sprake van acne.

Yes, ‘t is PMS

PMS staat voor premenstrueel syndroom, dat zijn klachten die je ondervindt in de week voor je menstruatie. Ze doen zich voor op het moment dat het hormoon progesteron een piek kent. Denk dan vooral aan symptomen als stemmingswisselingen, prikkelbaar en somber zijn, hoofdpijn en gespannen borsten. Daar horen jammer genoeg ook uiterlijke verschijnselen bij, namelijk een vettere huid, puistjes en zwarte puntjes. Vermijd gedurende deze periode zaken die acne nog meer kunnen triggeren zoals vet eten, suiker en cafeïne. Reinig je huid elke dag grondig en hydrateer ze daarna ook goed.

Smeren volgens je cyclus

Gedurende je hormonale cyclus verandert de toestand van je huid. Je leest weleens dat je je skincare-routine kan afstemmen op je cyclus en zo de schommelingen beter onder controle kan houden. Maar heeft dat echt zin? Dat legt dermatoloog dr. Ostijn uit: ‘Je kan het proberen, maar het probleem is dat het altijd even duurt voor een product effect heeft. Aangezien die fases in je cyclus vrij snel voorbij zijn, begint een product dus waarschijnlijk pas te werken op het moment dat je al in een andere fase zit. En dan moet je alweer een volgend product beginnen te smeren. De kans is dus reëel dat je je huid eerder nog meer van streek maakt door verschillende producten door elkaar te smeren.’

De pil, een spiraaltje of iets anders?

‘Het anticonceptiemiddel dat je gebruikt kan ook aan de basis liggen van problemen als acne of haaruitval’, zegt gynaecoloog dr. Van Wessel. ‘In de combinatiepil zit zowel oestrogeen als progestageen. Van dat progestageen bestaan verschillende vormen, de ene werkt meer zoals het mannelijk hormoon en kan een vettere huid, acne en haaruitval veroorzaken. Andere vormen van progestageen hebben net een tegenovergestelde werking en zullen dus eerder een vette huid en acne tegengaan. Het progestageen dat in de hormoonspiraal zit, kan ook bijwerkingen als acne en haaruitval hebben. En ook andere anticonceptiemiddelen die hormonen bevatten kunnen een invloed hebben op je huid en haar.’

Als je dus recent bent overgeschakeld op een nieuwe anticonceptiemethode en plots bepaalde huidproblemen opmerkt, is de kans reëel dat het daarmee te maken heeft. ‘Hou rekening met een overgangsperiode. Je lichaam moet altijd even wennen, dus pas na drie tot zes maanden kan je echt beoordelen of een methode al dan niet voor jou is.’

Wat is PCOS?

PCOS (polycysteus-ovariumsyndroom) is een hormonaal onevenwicht dat voorkomt bij 4 tot 20 % van de jonge vrouwen. Het kan verschillende symptomen met zich meebrengen, maar het is vooral zo dat iemand met PCOS minder vaak menstrueert. Gynaecoloog dr. Van Wessel legt uit: ‘Een deel van de PCOS-patiënten heeft ook opvallend veel last van acne, doordat er een teveel van het mannelijk hormoon aanwezig is. Dat kan zich ook uiten in haaruitval en overmatige lichaamsbeharing.’

Vooral die acne kan erg hardnekkig zijn en dan kan je je maar beter laten behandelen door een dermatoloog. Die zal de acne eerst proberen te verminderen met plaatselijke crèmes en eventueel antibiotica. Als dat niets oplevert, wordt meestal een behandeling met roaccutane voorgeschreven.

De do’s en don’ts bij hormonale acne

Lees ook: