In de docureeks ‘De Nonnen’ getuigen slachtoffers van fysiek en emotioneel geweld door vrouwelijke geestelijken voor het eerst over wat ze allemaal hebben meegemaakt. Ook voormalige nonnen vertellen dat ze binnen hun gemeenschap door hun oversten gemanipuleerd, uitgebuit en misbruikt werden.
In ‘De Nonnen’ kwamen al verschillende slachtoffers uit weeshuizen, scholen, vakantiekolonies en opvangtehuizen aan bod. Maar de nonnen waren ook voor elkaar bikkelhard! Uitgetreden zusters vertellen over het strenge leven binnen de kloostermuren en hoe ze gemanipuleerd, uitgebuit en misbruikt werden. Het beeld van vrouwelijke religieuzen die als een vreedzame gemeenschap in een klooster samenleven, wordt in de komende aflevering compleet aan diggelen geslagen.
Slaaf
Een voormalige non Irène vertelt hoe onmenselijk het leven was bij Het Werk waar zij vroeger meer dan twintig jaar lid van was. Ze moest haar oversten altijd en overal gehoorzamen, en de regels waren vreselijk strikt. ‘We moesten alles vragen, zelfs om naar het toilet te gaan’, zegt ze. ‘Eigenlijk was het een gevangenis. Voor de meest banale dingen werd je gestraft. We leefden voortdurend in angst. Soms sloten ze je drie dagen volledig geïsoleerd op in je kamer.’
Irène vertelt ook dat de nonnen niet zo vredelievend waren als ze lieten uitschijnen. Ze waren vooral uit op je geld, zoals bij Irène op haar erfenis. Toen haar ouders haar geen voorschot wilden geven, stookten ze haar op tegen haar bloedeigen ouders. ‘Je werd echt een slaaf. Alles draaide om zoveel mogelijk geld binnen te krijgen en te werken, werken, werken. We kregen geen loon, en daardoor kon je niet vertrekken, je kon nergens naartoe.’ ‘Als je tien jaar buiten de maatschappij geleefd hebt, is het niet simpel om een nieuw leven te beginnen’, getuigen ex-nonnen. ‘Als kloosterling heb je eigenlijk geen enkele notie van het praktische, dagelijkse leven.’
Brainwashen en hypocrisie
De nonnen waren ook meesteressen in brainwashen. Zo gebruiken de – binnen de Kerk omstreden – Blauwe Zusters verontrustende video’s met jonge kinderen uit sympathiserende gezinnen om andere kinderen te ronselen. ‘Het is beter te sterven dan iets stouts te doen tegen Jesus’, zegt een Vlaams kind in één van die video’s die door de makers van ‘De Nonnen’ ontdekt werden. ‘Zulke zusters zijn volgens mij een gevaar voor de samenleving’, reageert voormalig priester Rik Devillé geschokt. ‘Het gebeurt niet in een afgelegen klooster ver van de wereld. Het kunnen mensen zijn die in jouw parochie catechese geven.’
Daarnaast heerste er ook een cultuur van hypocrisie bij de nonnen. ‘Alles wat achter het gat gebeurde of onder de mat werd geschoven, was geen probleem’, klinkt het. Zo werden seksuele relaties tussen nonnen of tussen nonnen en priesters in sommige kloosters gedoogd, zolang ze maar verborgen bleven. Helaas was er niet altijd sprake van wederzijdse toestemming. Voormalige non Anne getuigt hoe ze jarenlang seksueel werd misbruikt door de biechtvader van het klooster.
‘De Nonnen’ zie je elke dinsdag om 21u50 op VTM en via VTM GO.
Lees ook:
