SPAREN VOOR LATER: 9 dingen die je moet weten over pensioensparen

Aaah, pensioensparen. Je weet dat je er eigenlijk al lang aan had moeten beginnen, maar om een of andere reden heb je het steeds uitgesteld. Maar van uitstel komt helaas afstel. Hoog tijd om de koe bij de hoorns te vatten! Omdat wij erg geloven in het principe ‘een voorbereide vrouw is er twee waard’, stelden we deze handige gids op om jou wegwijs te maken in het kluwen van het Belgische pensioenstelsel. Zo kan je straks toch met enige kennis van zaken samenzitten met je bankier.

Zo steunt ons stelsel op vier pijlers: het wettelijk pensioen, het aanvullend of extralegaal pensioen, het individueel pensioensparen met belastingvoordeel en het individueel sparen zonder belastingvoordeel. ¿Qué? No stress, wij leggen het hieronder duidelijk uit, zodat het straks zo klaar als een klontje is.

1. Wat is het wettelijk pensioen?

Het wettelijk pensioen is het pensioen dat onze overheid uitkeert wanneer je de pensioenleeftijd hebt bereikt (de normale pensioengerechtigde leeftijd is momenteel 65 jaar). Het bedrag hangt af van verschillende factoren:

• Het aantal jaren dat je hebt gewerkt.
• Het bedrag van de lonen die je verdiende.
• Je statuut (loontrekkende, zelfstandige of ambtenaar).

Het wettelijk pensioen hangt dus af van de aard van je loopbaan en zal er bij een zelfstandige helemaal anders uitzien dan bijvoorbeeld bij een loontrekkende die parttime en/of fulltime heeft gewerkt.

2. Wat is het aanvullend of extralegaal pensioen?

Het extralegaal pensioen is een aanvulling op het wettelijk pensioen. Werk je in dienstverband, dan kan je werkgever daarvoor zorgen via een groepsverzekering of een pensioenfonds. Je baas is echter niet verplicht om dat te doen.

Als zelfstandige kan je dan weer sparen via een vrij aanvullend pensioenplan, waar mooie belastingvoordelen aan gekoppeld zijn. Met dat plan bouw je een kapitaal op als aanvulling op je wettelijk pensioen.

3. Wat is het individueel pensioensparen?

Door aan pensioensparen te doen, bouw je zelf een extraatje voor je pensioen op terwijl je minder belastingen betaalt. Concreet stort je regelmatig een bepaald bedrag (maandelijks, driemaandelijks of jaarlijks, dat kies je volledig zelf) en bouw je zo een kapitaal op, aangevuld met de (eventuele) inkomsten, waar je de vruchten van plukt zodra je op pensioen bent.

Die stortingen geven recht op een belastingvoordeel, zodat pensioensparen bijzonder voordelig wordt. Je hebt dus een appeltje voor de dorst én je krijgt er jaarlijks een belastingvoordeel bovenop. Win-win!

4. Op welke manier kan je sparen voor je pensioen?

Er bestaan twee verschillende formules om te sparen voor je pensioen waarbij je een belastingvoordeel geniet. Je kan beide eventueel combineren:

• De pensioenspaarverzekering, waarbij je een gegarandeerd rendement en kapitaal geniet of het pensioenspaarfonds waarbij het kapitaal niet gegarandeerd is, maar het rendement mogelijk hoog is (maximaal spaarbedrag: 940 euro voor 2016).
• Het langetermijnsparen, waarbij je een gegarandeerd rendement en kapitaal geniet (maximaal spaarbedrag: 2260 euro voor 2016).

5. Wat is het verschil tussen een pensioenspaarverzekering en een pensioenspaarfonds?

Sparen voor je pensioen via een pensioenspaarfonds is sparen via een beleggingsfonds. Dat fonds belegt in aandelen en obligaties, wat betekent dat het rendement van je pensioenspaarfonds niet vaststaat. Daartegenover staat wel dat het rendement potentieel hoger is. Sparen voor je pensioen via een pensioenspaarverzekering is sparen via een levensverzekering van het type Tak 21. Dat betekent dat je kapitaal gegarandeerd is. Het rendement is vast maar vaak beperkter.

6. Wat is individueel sparen zonder belastingvoordeel?

Individueel sparen kan je met spaar- en termijnrekeningen, staatsbonnen, beleggingen in aandelen, obligaties, beleggingsfondsen of via een beleggingsplan. Daar zijn voor pensioensparen helaas geen fiscale voordelen aan verbonden.

7. Hoeveel kan je per jaar opzijzetten?

Door aan pensioensparen te doen kan je op lange termijn een aanvulling op je wettelijk pensioen bij elkaar sparen en bovendien een jaarlijks belastingvoordeel genieten. Dit jaar – in fiscale termen ook wel ‘het inkomstenjaar’ genoemd – kan je maximaal 940 euro storten. Je kan dat bedrag gespreid over het jaar (bijvoorbeeld 78 euro per maand) of in één keer sparen.

Of je het volledige bedrag nu op 1 januari of op 31 december stort, het fiscaal voordeel blijft hetzelfde. Toch is het interessant om je spaarbedrag zo vroeg mogelijk in het jaar te storten. Als je in januari stort, levert je nettopremie namelijk een jaar langer rendement op. Ka-ching!

8. Hoe flexibel is pensioensparen?

Zoals eerder gezegd kies je volledig zelf het bedrag en de frequentie van je stortingen. Heb je net een huis gekocht, waardoor het merendeel van je loon naar de afbetaling van je lening gaat? Of werk je een tijdje parttime, zodat er meer aandacht naar je kinderen gaat en je nu dus even geen middelen hebt om op volle kracht aan pensioensparen te doen? Dan is dat geen enkel probleem.

Je bent absoluut niet verplicht om elk jaar de volle 940 euro opzij te zetten. Ook kan je gelijk wanneer tijdelijk stoppen met sparen en naar eigen wens opnieuw beginnen zodra je er weer de middelen voor hebt. Handig.

9. Hoeveel bedraagt de belastingvermindering?

Het belastingvoordeel bedraagt 30 % van je premie. Als je dus het maximale bedrag stort – 940 euro voor 2016 – krijg je 282 euro terug via de belastingaangifte, afhankelijk van je inkomen. Niet slecht!

Als jij en je echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner samen belast worden, heb je toch elk apart recht op het maximumbedrag, op voorwaarde dat jullie ieder een pensioenspaarplan hebben. Tweemaal 282 euro is 564 euro (afhankelijk van jullie inkomen). Daar kan je al eens een citytrip voor boeken!

Benieuwd naar hoe je in de toekomst nog meer kan sparen? In je Flair vind je deze week een Budget Special die je leert hoe je per week zo’n 100 euro kan besparen.

Lees ook:

• 9 lezeressen onthullen waaraan zij hun zuurverdiende centjes uitgeven
• 9 vrouwen over hun maandelijkse kosten: ‘Mijn vaste kosten bedragen bijna twee derde van mijn loon’
• 11 vrouwen over hun loon: ‘Ik verdien meer dan mijn vriend, maar hij heeft daar geen probleem mee’