De journaliste schreef een boek over vriendschap nadat ze zelf brak met enkele vriendinnen.
Raounak Khaddari (29): ‘Vriendschapsverdriet bestaat echt én het doet pijn’
Journaliste Raounak Khaddari (29) schreef het boek ‘Even goede vrienden’ omdat ze zelf worstelde met vriendschap nadat ze brak met twee vriendinnen. ‘Omdat onze maatschappij de laatste jaren veel individualistischer is, beginnen we meer het belang en de waarde van goede vriendschappen in te zien’, aldus Raounak.
‘De druk van deze vriendschap wil ik niet. Heel veel liefs. Ik ga morgen uit deze groepschat, dus dan kunnen jullie nog reageren mochten jullie daar behoefte aan hebben.’ Dit berichtje stuurde journaliste Raounak Khaddari naar twee vrienden. Ze wist niet dat je het kon uitmaken met vrienden en het zette haar aan het denken én aan het schrijven. Het resultaat is haar eerste boek ‘Even goede vrienden. Een zoektocht naar hoe vriendschap (niet) werkt’. ‘Ik ben journaliste voor Het Parool in Nederland, dus ik kon er een artikel over schrijven, maar tijdens mijn onderzoek merkte ik al snel dat er veel meer rond te schrijven was, vandaar kwam ik op het idee om dit boek te schrijven’, aldus Raounak.
Je schrijft dat vriendschap de meest ondergewaardeerde relatievorm is. Vertel.
‘Het is heel gek, want vroeger stonden vriendschappen bovenaan de hiërarchie van de liefde. Je hebt drie soorten liefdes. Familieliefdes, dat zijn banden waar je niet zelf voor kiest, romantische liefdes en de vriendschapsliefdes. Die laatste zijn gaandeweg naar de achtergrond verplaatst, terwijl dat eigenlijk de enige vorm van liefde is die helemaal vrij is van construct. Elke keer je een vriendschap aangaat, bouw je die namelijk zelf op en iedereen doet het anders. Er zijn ook geen contracten aan verbonden. Toch leer je er niets over, terwijl je wel tal van boeken hebt over hoe je een goede partner of ouder bent. Omdat onze maatschappij de laatste jaren veel individualistischer is, beginnen we meer het belang en de waarde van goede vriendschappen in te zien.’
Zijn goede vrienden onmisbaar en waarom?
‘Het is wetenschappelijk bewezen dat een mens niet alleen of eenzaam kan zijn, dan word je ongezond en ongelukkig. Je hebt vrienden nodig om je te ontspannen, anders sta je voortdurend in stresstand. Vrienden zijn als een matras. Als er iets naars gebeurt kan je daarop (terug)vallen, maar ook als je iets te vieren hebt kan je op de matras springen en zo verdubbel je je geluk. Ik vind dit een mooie metafoor. Je hoeft ook niet altijd beroep te doen op je vrienden. Gewoon weten dat ze er zijn, geeft al een bepaalde gemoedsrust.’
Is vriendschap op elke leeftijd belangrijk, want je merkt als iemand een gezin sticht dat vrienden soms wat vergeten worden?
‘Ja. Je hebt op elke leeftijd goede vriendschappen nodig. Er gebeurt veel in ons leven waardoor we ook verschillende soorten vrienden maken. Vrienden komen en gaan, dat is doodnormaal. Ware vrienden die overstijgen elke levensfase en blijven altijd bij je. Of je nu mama wordt, emigreert naar het buitenland of ernstig ziek wordt. Voorvoegselvrienden dat zijn vrienden die per fase komen bijvoorbeeld omdat je in een lees-, kook- of sportclub zit. Als dat fundament wegvalt en je stopt met lezen, koken of die bepaalde sport, dan verwatert die vriendschap meestal.’
Vrienden zijn als een matras. Als er iets naars gebeurt kan je daarop (terug)vallen, maar ook als je iets te vieren hebt kan je op de matras springen en zo verdubbel je je geluk.
Hoe herken je zo een goede of een ware vriendschap?
‘Er zijn drie basisbeginselen voor nodig: absolute wederkerigheid, absolute vrijheid en onafhankelijkheid. Het eerste slaat op tijd en energie investeren in die vriend zonder dat je weet dat je het terugkrijgt. Tijd en energie zijn enorm kostbaar en krijg je nooit terug eenmaal je het uitgeeft. Dat in tegenstelling tot geld. Trakteer je een vriend, dan weet je dat hij of zij de volgende keer wel eentje betaalt. Je moet je dus durven openstellen. Als tweede moet je vrij zijn om vrienden te kunnen zijn. Zo kan je geen vrienden zijn met je ouders omdat die band niet vrij is. Je hebt een bloedband, dat is geen keuze. Vriendschap wel, want je kiest ervoor om samen iets te doen. Het onafhankelijke slaat op het feit dat je geen vrienden kan worden met je werkgever of dokter, want je bent afhankelijk van hen voor bepaalde dingen. Die verhouding is nooit helemaal gelijk en gelijkheid is onmisbaar in een goede vriendschap.’
Wat zijn veelvoorkomende misvattingen over goede vriendschappen?
‘Dat je dezelfde interesses moet hebben of in dezelfde levensfase moet zitten. Mijn beste vriendin Suus is de tegenpool van mij en toch zijn we ware vrienden. Het belangrijkste is dat je kwetsbaar moet kunnen zijn bij elkaar en diepgaande gesprekken moet kunnen voeren, ik noem dat figuurlijk naakt zijn. Zo kom je dichter bij elkaar.’
Deze dingen verklappen dat jullie ware vrienden zijn: 20 signalen dat jullie friends for life zijn
Hoe onderhoud je een vriendschap?
‘Dat bepaal je helemaal zelf. Het mooie aan vriendschap is dat het vrij is van construct, dus iedereen bepaalt zelf hoe hij of zij het invult. Wat wel belangrijk is, is dat je je verwachtingen expliciet uitspreekt. Dat doen we veel te weinig. Nederlanders zijn heel direct, maar op het vlak van vriendschappen zeggen we toch niet waar het op staat. Je kan ervanuit gaan dat je elkaar toch wel minstens één keer in de maand wil zien, maar die andere persoon weet dat misschien niet, dus spreek gewoon uit wat je verwacht van jullie vriendschap. Ik hecht bijvoorbeeld geen belang aan mijn verjaardag, dus ik heb ook al gezegd aan mijn vrienden dat ik niet verwacht dat we die dag samen vieren.’
Is het belangrijk voor een vriendschap om elkaar vaak te zien?
‘Traditie is belangrijker dan frequentie. Het gaat niet om hoe vaak je elkaar ziet, maar dát je elkaar ziet. Wat helpt, is een traditie opbouwen zoals elke dag dat je loon gestort wordt doen jullie iets leuk of elke eerste zondag van de maand samen ontbijten. Zo hou je die vriendschap in stand. Plannen is key! Als je iets plant, komt het er ook daadwerkelijk van. Je kan wachten op een spontane ontmoeting, maar dan kan je lang wachten. Als je niet dicht bij elkaar woont, een druk sociaal leven hebt en er kinderen zijn dan is het gewoon supermoeilijk om impulsief iets te doen. Om niets aan het toeval over te laten, is plannen de oplossing.’
Het is gewoon onhaalbaar om alle vrienden die we in ons leven maken te blijven zien. Als je dat beseft, kan dat ook rust geven.
Wanneer merk je dat het tijd is om afscheid te nemen van een vriend?
‘Als het je meer energie kost, dan het oplevert. Als je alleen maar geeft en er niets voor terugkrijgt, ook geen plezier, waarom zou je er dan nog tijd insteken? Dat is tijd die je niet meer hebt voor jezelf of dingen/mensen die je belangrijk vindt. Dat klinkt egoïstisch, maar je moet daar echt bij stilstaan. Ik zette op een lijstje aan wie of wat ik het meeste tijd wil spenderen: mijn ouders, vriend, neefje en beste vrienden, maar ook mijn job en sporten. Als ik afspreek met iemand anders, wil dat zeggen dat dat ook van die tijd afgaat, want je hebt nu eenmaal maar 24 uur in een dag en je moet natuurlijk best nog even slapen.’
Kan je je vrienden net als een partner ontgroeien?
‘Ja. Je hoeft je niet te schamen dat een vriendschap verwatert. Dat gebeurt vooral met de voorvoegselvrienden. Als de fundamenten van die vriendschap wegvallen: je verhuist, verandert van werk of stopt met sporten dan begint de vriendschapsproef: sommigen blijf je zien en dan weet je dat het een ware vriendschap is. Je hebt geen ruzie met die anderen, maar het is gewoon onhaalbaar om alle vrienden die we in ons leven maken te blijven zien. Als je dat beseft, kan dat ook rust geven.’
Voor dit soort vrienden let je best heel goed op: Deze 5 types vrienden zijn toxic en zo kan je ze op een nette manier defrienden
Hoe breek je best met een vriend?
‘Soms hoef je het niet te bespreken omdat je vanzelf uit elkaar groeit. Maar als je merkt dat je ermee zit, dan moet je het bespreekbaar maken. Er is geen goede manier om te breken met iemand, maar ik kan iedereen aanraden om het niet via een berichtje te doen. Ik deed dat wel en ik heb daar heel veel spijt van. Ik zou het zeker nog uitmaken met die vrienden, maar ik zou het wel face-to-face doen.’
Is het normaal dat het pijn doet?
‘Natuurlijk. Vriendschapsverdriet bestaat ook echt. Vriendschap is een soort liefde, dus als dat eindigt is het ook een soort liefdesverdriet en dat doet pijn.’
Hoe heel je hiervan? Want er zijn zoveel liedjes en gedichten geschreven over liefdesbreuken, maar niet over vriendschapsbreuken.
‘Het is vergelijkbaar met liefdesverdriet, dus je kan het op dezelfde manier aanpakken. Je verdriet moet helen. Accepteer dat verdriet, en geef jezelf voldoende tijd en ruimte om die pijn toe te laten en te verwerken. Daarna kan je beginnen nadenken waarom je die beslissing nam. Niet om terug vrienden te worden, maar om te weten wat je in toekomst anders zou kunnen doen. Ik liet de situatie met mijn vrienden te lang aanslepen waardoor we nu zelfs niet meer hallo zeggen tegen elkaar. Als ik sneller had gebroken met hen én in real life, dan zou dat nu wel nog mogelijk zijn.’
We hebben als volwassenen meer bagage waardoor het vaak moeilijker wordt om iemand nieuw te vertrouwen en toe te laten in je leven.
Hoe verliep jouw vriendschapsbreuk?
‘De vriendschap voldeed niet meer aan mijn verwachtingen. We liepen stage bij zelfde krant. Na die stage wilden we vrienden blijven, want we maakten echt heel veel mee samen. Maar de voorwaarde was dat we elkaar elke vrijdag zouden zien. Ik was nog maar 24 en de wereld volop aan het ontdekken, dus ik wilde me niet verplicht voelen om elke vrijdag af te spreken, waarop zij stonden. Ik zei dat een aantal keer, maar voor hen wat dat wél nodig voor een goede vriendschap. Als ik niet bij hen was op vrijdag, was er altijd gedoe. Ik kreeg het steeds benauwder. Ik wist niet dat je het met vrienden kon uitmaken, dus ik voelde geen uitweg. Tot we op een dag wéér gedoe hadden en ik niet anders kon dan de stekker eruit te trekken voor mijn mentale gezondheid.’
Waarom vinden we het als volwassenen vaak moeilijker dan jongeren om vrienden te maken?
‘De gouden periode om vrienden te maken, is begin de jaren twintig omdat je dan een nieuwe levensfase ingaat waarin je heel wat nieuwe mensen tegenkomt. Je gaat naar een nieuwe school, je begint met een nieuwe job of je verhuist naar een andere stad. Hoe ouder je wordt, hoe meer je gaat settelen en standvastiger bent waardoor je vaak niet zoveel nieuwe mensen meer ontmoet. Je hebt ook vaak geen tijd meer om met nog andere mensen af te spreken naast je vaste kliek. We hebben tot slot meer bagage waardoor het vaak moeilijker wordt om iemand nieuw te vertrouwen en toe te laten in je leven. Die factoren dragen er allemaal toe bij dat het lastiger is.’
Heb je tips om nieuwe vrienden te leren kennen?
‘Zoek een nieuwe hobby of volg een cursus zodat je met nieuwe mensen in contact komt. Dat zijn activiteiten die op een vaste dag gepland staan, dus iedereen maakt daar sowieso tijd vrij. Die eerste contacten zijn natuurlijk wat oppervlakkiger. Maar als het met iemand klikt, kan je na verloop van tijd erna of ervoor misschien eentje gaan drinken zodat er diepgaandere gesprekken plaatsvinden en jullie elkaar beter leren kennen. Je kan ook zelf een clubje opstarten zoals een lees-, brei -, kook- of bingeclub. Iets waar je zelf blij van wordt. Lanceer die oproep dan op sociale media. Er bestaan tegenwoordig ook al vriendschapsapps, dat is ook een aanrader.’
‘Even goede vrienden’ kan je voor 20 euro kopen bij Standaard Boekenhandel.
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
