Gen F

Join onze community en krijg extra toegang tot artikelen, deel jouw verhaal & ...

‘Soms probeer ik de mentale pijn te verdrijven met fysieke pijn en bonk ik keihard met mijn hoofd tegen het bed.’

Katrien (30) werd jarenlang misbruikt door haar vader

De redactie

Ze was amper vijf toen haar vader zich voor het eerst aan haar vergreep. En dat misbruik ging jarenlang door. De persoonlijkheid van Katrien (30) is voor het leven getekend. Maar toch probeert ze vandaag een mooie toekomst op te bouwen, met haar vriend.


‘Ik ben geboren als eerste in een gezin met drie kinderen. Mijn ouders zijn allebei hoogopgeleid en hebben een degelijke job. Er was altijd genoeg geld om de schoolrekeningen te betalen en leerrijke uitstapjes te doen met het gezin. In de woonkamer weerklonk klassieke muziek en de boekenkasten in ons huis puilden uit van waardevolle boeken. Alles wees erop dat ik een meisje was dat maar weinig kans maakte om ooit slachtoffer te worden van seksueel misbruik binnen het gezin. De algemene opinie zegt nu eenmaal – ten onrechte helaas – dat mensen van dat niveau zoiets nooit doen. En toch ben ik jarenlang misbruikt. Door de man van wie ik het zelf het minst voor mogelijk hield: mijn eigen vader.’

Als baby had ik meer zorg nodig dan andere kinderen en in de lagere school werd ik naar het buitengewoon onderwijs gestuurd.


‘Voor de buitenwereld vormden wij het perfecte gezin, maar van een warm nest was geen sprake. Ik ben ervan overtuigd dat mijn ouders echt hun best hebben gedaan, het is hun alleen niet gelukt. Moeder en vader waren erg jong toen ze mij kregen. Bij mijn komst werd op de koop toe vast gesteld dat ik een aangeboren hersenletsel heb, dat leidde tot epilepsie en spasticiteit. Als baby had ik meer zorg nodig dan andere kinderen en in de lagere school werd ik naar het buitengewoon onderwijs gestuurd. Dat kon mijn vader niet verkroppen. Hij heeft het nooit kunnen aanvaarden dat hij een kind gekregen had dat niet perfect was. Niemand in zijn omgeving mocht daarom weten waar ik naar school ging. Ik was de vreemde eend in de bijt. Een smet op zijn perfecte gezinnetje.’

Verboden met vreemden te praten


‘De buitenwereld had geen flauw benul van wat er zich afspeelde tussen de vier muren van ons huis. Als klein kind al was ik er regelmatig getuige van hoe vader en moeder elkaar te lijf gingen. En ook mijn broer, zus en ik deelden soms in de klappen als vader de controle over zichzelf verloor. Maar daar kon onmogelijk over gepraat worden. Praten is altijd een gevoelig onderwerp geweest in ons gezin. We kregen in onze opvoeding heel fel op het hart gedrukt dat er niet gepraat werd met vreemden. Het ging zelfs zo ver dat mijn broer, zus en ik soms zwaar werden aangepakt als we de telefoon hadden opgenomen, wanneer er thuis gebeld werd door iemand die we niet kenden. Hoogstwaarschijnlijk heeft dat er voor een groot deel toe bijgedragen dat ik zo lang mijn mond heb gehouden over wat er al die jaren tussen mij en vader gebeurde. Maar dat was zeker niet de enige reden waarom ik niet durfde te praten. Net zoals de meeste kinderen had ook ik een enorme ingebakken loyaliteit tegenover mijn ouders. Toen een alerte leraar mij voor de eerste keer onomwonden vroeg of mijn vader zich tegenover mij misschien misdroeg, ontkende ik dat automatisch. En mijn vader wist als welbespraakte en intelligente man perfect hoe hij dergelijke verdachtmakingen moest weerleggen en als ongeloofwaardig doen overkomen.’

Seksueel geweld als machtsmiddel


‘Het heeft lang geduurd voordat ik de eindjes van het verhaal uit mijn kindertijd aan elkaar geknoopt kreeg. En ik structuur kon brengen in de losse flarden van herinneringen in mijn hoofd. Daardoor kan ik ook moeilijk zeggen wanneer het misbruik precies is begonnen. Mijn jongste herinneringen gaan terug tot ik een jaar of vijf was. Ik heb nog vage beelden van dingen die gebeurden in mijn bed in het huis waar ik met mijn ouders gewoond heb tot ik een jaar of vijf, zes was. Maar ik durf daar niet met zekerheid uitspraken over te doen. Het is in de psychologie bewezen dat mensen die in een emotioneel en fysiek onveilige omgeving opgroeiden en als kind constant onder stress stonden, minder goed in staat zijn om bepaalde herinneringen correct op te slaan.

In de ogen van mijn vader was ik een imperfect kind dat nergens goed voor was.


‘Binnen de daders van seksueel geweld bestaan verschillende profielen. De ene kiest zijn slachtoffer weloverwogen uit en probeert er op slinkse wijze een vertrouwensband mee op te bouwen. De andere gebruikt seksueel en fysiek geweld gewoon als machtsmiddel. Zo ook mijn vader. “Ik mag met jou doen wat ik wil,” zei hij, “want jij bent mijn kind. Ik heb jou op de wereld gezet en jij hebt jouw leven aan mij te danken.” Hoe gruwelijk dat nu ook mag klinken, als kind geloof je dat. In de ogen van mijn vader was ik een imperfect kind dat nergens goed voor was. Dus moest ik maar op seksueel vlak presteren. Een vreselijke gedachte die een blijvende stempel op mijn persoonlijkheid heeft gedrukt. En er heel lang voor gezorgd heeft dat ik ervan overtuigd was dat ik wel aan zijn wensen moest voldoen, omdat ik hem op geen enkele andere manier gelukkig kon maken.‘

‘Grote meisjes vinden dit wél leuk’


‘In de juridische zin van het woord zijn alle vormen van ongewenste penetratie verkrachting. Bij kinderen maakt het zelfs niet uit of dat al dan niet gewenst was. Zij kunnen juridisch gezien geen toestemming geven voor handelingen van seksuele aard. Als we het op die manier bekijken, was ik nog geen vijf toen ik voor de eerste keer werd verkracht. Tot echte geslachtsgemeenschap kwam het op mijn elfde.’

Ik moest zwijgen, anders zouden mama en wij aan ons lot worden overgelaten.


‘Achteraf heb ik het mezelf lang kwalijk genomen dat ik me op dat moment niet tegen mijn vader verzet heb. Ik was toch al oud genoeg om aan te geven dat ik het allemaal niet oké vond. Maar de relatie die ik op die leeftijd met mijn vader had, was doorweven van angst. Al van jongs af aan was ik bang voor hem en voelde ik mij niet veilig in zijn aanwezigheid. Niet alleen omdat hij mij seksueel misbruikte, maar in de eerste plaats omdat hij mij sloeg. En mij bij momenten fysiek zeer zwaar aanpakte. Al van de eerste seconde had ik het gevoel dat het echt niet klopte wat mijn vader met mij deed en wilde ik dat instinctief ook helemaal niet. Maar toen ik hem dat probeerde duidelijk maken, zei hij alleen maar: ‘Doe niet flauw, gróte meisjes vinden dit wél leuk’. En net als de meeste meisjes van elf wilde ik natuurlijk ook alleen maar groot zijn. Dus móést ik het wel leuk vinden. Het was tenslotte mijn papa.’

Depressief en diep ongelukkig


‘Papa maakte van in het begin zeer duidelijk dat ik maar beter mijn mond kon houden als ik niet op mijn geweten wilde hebben dat mama, mijn broer en ik aan ons lot zouden worden overgelaten. En dat wilde ik mijn mama natuurlijk niet aandoen. Dus sloot ik mijn bewustzijn af van wat er met mij gebeurde. En onderging ik jarenlang lijdzaam wat mij werd aangedaan. In mijn puberteit ontwikkelde ik een eetstoornis en begon ik mezelf te krassen om aan de pijn te ontsnappen. Vrienden had ik niet. En omdat ik moeilijk kon verbergen dat ik een vrij hoog IQ heb, behoorde ik op school ook niet bij de populairste kinderen van de klas. Als tiener werd ik erg depressief, diep ongelukkig en moest ik zelfs een aantal maanden in een psychiatrisch ziekenhuis worden opgenomen. Ik was ik niet in staat om op een normale manier met leeftijdsgenoten om te gaan. Ik hunkerde naar zorgzame mensen om me heen, maar die waren er niet. En als ze dan toch op de een of andere manier opdoken, durfde ik hen niet in mijn leven toe te laten, uit angst een zwakkeling te zijn. Want zwakkelingen verachtte mijn vader het meest.’

Voorzichtig aan de alarmbel getrokken


‘Na de eerste ‘echte verkrachting’ op mijn elfde, heb ik geprobeerd om met mijn twee jaar jongere zus hierover te praten. Om haar te waarschuwen voor wat haar misschien te wachten stond. Maar mijn zus zei dat ze me nooit meer wilde zien als ik nog één keer zulke leugens over papa zou vertellen. Tot op de dag van vandaag trekt zij mijn verhaal in twijfel, omdat zij het zelf nooit heeft meegemaakt. Ze is meermaals getuige geweest van het fysieke geweld tussen mijn vader en mij, maar ook seksueel geweld moeten aanvaarden, dat ging voor haar te ver. Dat kon zij, als het perfecte kind in het gezin, niet vatten. Mijn vader was apetrots op zijn jongste dochter. Met haar knappe verschijning en briljante resultaten op school was zij de complete tegenpool van mij.’

Toen ik de politie belde, kwam er een agent ter plaatse die een bekende bleek te zijn van mijn vader.


‘Ik was de onhandige, koppige rebel. Alles wat je niet wil terugzien in een kind. Toen ik een jaar of dertien was, heb ik op school ooit voorzichtig aan de alarmbel proberen te trekken, maar omdat ik het lef niet had om door te praten over wat er met mij gebeurde, werd ik niet begrepen. Ik kreeg alleen te horen dat het overal wel eens moeilijk ging. En toen ik de politie belde, nadat het tussen mijn moeder en vader weer eens uitgedraaid was op een gevecht, kwam er een agent ter plaatse die een bekende bleek te zijn van mijn vader. De klacht werd nooit genoteerd. Ik verloor alle geloof in hulp van buitenaf en liet jaren voorbijgaan zonder voor mezelf op te komen. Soms werd ik drie weken met rust gelaten, andere momenten was het misbruik een dagelijks gegeven. En nog andere periodes gebeurde er maandenlang niets. Wat het nóg erger maakte als het plots tóch opnieuw gebeurde. Op een onbewaakt moment, waarop ik bíjna niet meer verwachtte.’

Thuis weg en op straat beland


‘Toen ik bijna zeventien was, heeft mijn vader me iets aangedaan wat ik nooit meer te boven zal komen. En op dat moment drong het tot me door dat ik zélf het heft in handen moest nemen. Ik vertelde mijn moeder wat er al jaren tussen mijn vader en mij aan de gang was en stelde haar voor de keuze: ofwel zet je hem aan de deur, ofwel ga ik weg van huis. Uit angst voor mijn vader, en om nóg meer problemen te proberen vermijden, koos ze voor de tweede optie. Zes maanden lang heb ik op straat geleefd en probeerde ik te overleven met de steun van de daklozenvereniging Samusocial. In de sportfaciliteiten van de universiteit ging ik stiekem douchen. En via smoesjes bedelde ik om geld. Na een maand of vijf begon ik te beseffen dat als ik nog iets van mijn leven wilde maken, ik absoluut mijn school moest afmaken. Dus begon ik mij via het vluchthuis te informeren hoe ik mijn humanioradiploma kon behalen voor de Middenjury.’

Als universiteitsstudente kon ik vrij goedkoop en gemakkelijk psychologische hulp krijgen.


‘En daarna heb ik werk gezocht in een callcenter, zodat ik geld genoeg had om een eenvoudig kot te betalen en mij in te schrijven aan de universiteit voor de studie Klinische Psychologie. Na mijn stage in een tehuis voor bijzondere jeugdzorg kreeg ik de kans om een collega te vervangen die zes maanden vaderschapsverlof nam. Maar tijdens die periode ben ik mezelf zo hard tegengekomen dat ik die job niet voor de rest van mijn leven wilde doen. Ik keerde terug naar het callcenter en ging opnieuw naar de universiteit voor een totaal andere studie. Als universiteitsstudente kon ik vrij goedkoop en gemakkelijk psychologische hulp krijgen. Zo vond ik een psycholoog, bij wie ik jarenlang in therapie bleef. En op die manier slaagde ik er uiteindelijk in om stukje bij beetje, aan de hand van verdrongen herinneringen, het verhaal uit mijn verleden bij elkaar te puzzelen.

Geen vertrouwen meer in mannen


‘Een liefdesrelatie aanknopen was, door alles wat ik als kind heb meegemaakt, erg moeilijk voor mij. En het kwam al zeker niet in mij op om iets te beginnen met een man. Ik heb twee lange relaties gehad, met een vrouw. In mannen had ik totaal geen vertrouwen meer. Tot ik mijn huidige vriend plots tegenkwam online.’

Soms probeer ik de mentale pijn te verdrijven met fysieke pijn en bonk ik keihard met mijn hoofd tegen het bed.’


‘Het was geen liefde op het eerste gezicht tussen ons, ik voelde geen vlinders in de buik. Maar toch begon ik na een tijd wel te ondervinden dat ik hem een toffe gast vond. We hadden leuke gesprekken. Zodra we begonnen af te spreken, merkte ik al snel dat ik niet huiverde als hij me toevallig aanraakte wanneer hij bijvoorbeeld het zout aan me doorgaf. Toen tot me doordrong dat ik niet bang voor hem was als hij dicht in mijn buurt kwam, hebben we vrij snel de knoop doorgehakt en zijn we een koppel geworden. Vandaag zijn mijn vriend en ik een jaar samen en houden we er een liefdevolle relatie op na. We zien elkaar heel graag.’

Last van flashbacks


‘En toch heeft mijn verleden mij zodanig getekend dat ik er nog altijd niet in slaag om hem volledig toe te laten. Als ik mij heel kwetsbaar voel, keer ik nog altijd in mezelf. En daar had hij het in het begin heel erg moeilijk mee. Maar hoe meer hij te weten kwam over wat ik allemaal heb meegemaakt, hoe duidelijker hij mijn reactie kon plaatsen. Seks hebben met mijn vriend was in het begin van onze relatie aartsmoeilijk. En het zal altijd wel een beetje moeilijk blijven. Het verleden heeft nu eenmaal sporen nagelaten, die nooit meer uit te wissen zijn. Daardoor zijn er nog altijd een aantal dingen die voor mij echt niet kunnen. Omdat ik ze nog te erg associeer met zaken die mij door mijn vader zijn aangedaan. Maar we zien de toekomst positief tegemoet. We maken nu op voorhand afspraken over wat kan en niet kan. En dan lukt dat, meestal toch. Soms heb ik nog last van flashbacks tijdens het vrijen. Dan word ik getriggerd door bijvoorbeeld de specifieke geur die samen gaat met seksuele opwinding. En associeer ik die geur met traumatische gebeurtenissen uit mijn verleden. Op die ogenblikken dissocieer ik, wat erop neerkomt dat ik even ‘weg’ ben. En probeer ik de mentale pijn in die omstandigheden zelfs te verdrijven met fysieke pijn, door bijvoorbeeld keihard met mijn hoofd tegen het bed te bonken. Maar we hebben al een lange weg afgelegd. Stap voor stap genieten we steeds meer van seks en intimiteit.’

Geen aangifte om mama te beschermen


‘Toen de verjaringstermijn van het misbruik dichterbij kwam, was ik al bijna tien jaar weg van huis. Een tijdlang heb ik met de gedachte gespeeld om mijn vader aan te geven bij de politie. Tot ik plots mijn moeder weer tegenkwam en al snel duidelijk werd dat zij nog steeds gevangen zat in haar ongelukkige en gewelddadige huwelijk. Niet lang nadat we het contact met elkaar hadden hersteld, kwam ze zelfs bij mij aankloppen nadat het weer uit de hand gelopen was met mijn vader.’

Ik hou me vast aan wat mijn vriend zegt: als je niet met je oude herinneringen kan leven, moet je nieuwe maken.


‘Ik besloot mijn moeder te beschermen en borg de gedachte om mijn vader aan te geven weer op. Wat had ik er uiteindelijk nog bij te winnen? Jarenlang heeft mijn moeder beweerd dat ze niet wist wat er tussen mijn vader en mij gebeurde. Maar ik ga ervan uit dat ze het gewoon niet wilde en durfde weten. Toen ik er haar als kind over aansprak, stuurde ze me wandelen met de reactie dat ik geen leugens moest vertellen. Pas jaren later, toen mijn broer vertelde over een moment van fysiek geweld van mijn vader waar hij getuige van was geweest, zag ze de gelijkenis met mijn verhaal en begon ze langzaam de oprechtheid van mijn vader in twijfel te trekken.’

Confrontatie met mijn vader


‘Ondertussen zijn mijn ouders gescheiden, maar ze slagen er nog steeds niet in om elkaar helemaal los te laten. Daardoor werd ik vorig jaar ook ongewild opnieuw met mijn vader geconfronteerd. Toen mijn moeder hem, zonder mijn medeweten, had uitgenodigd voor het kerstfeest bij haar thuis. Mijn vriend en ik stonden als aan de grond genageld toen we bij mijn moeder aankwamen. Maar omdat ik geen zin had in een scène en de rest van het gezin niet opnieuw over mij heen wilde krijgen, zijn we gebleven. Mijn zus gelooft tot op de dag van vandaag niet dat wat ik vertel allemaal echt gebeurd is. Mijn broer doet dat wel, maar vindt dat ik geen oude koeien uit de sloot moet halen. Ik zie mijn broer, zus en moeder nog altijd graag en respecteer hen ook, maar wel slechts vanop afstand. Voor mijn vader kan ik dat respect niet meer opbrengen. Eén keer per jaar aan dezelfde tafel moeten zitten is quasi-ondraaglijk voor mij. Omdat hij nog altijd niet wil vatten wat hij mij heeft aangedaan.

Ik heb het mezelf jarenlang kwalijk genomen dat ik zo lang gewacht heb voor ik mijn verhaal heb gedaan en dat ik mijn vader nooit heb aangegeven bij de politie.


‘Nog niet zo lang geleden heeft hij zich in een brief tegenover mij ‘verontschuldigd’ voor dingen die vroeger ‘zouden’ gebeurd zijn. Maar als ouder moet je volgens hem soms een harde aanpak kunnen en durven hanteren. Ik heb het mezelf jarenlang kwalijk genomen dat ik zo lang gewacht heb voor ik mijn verhaal heb gedaan en dat ik mijn vader nooit heb aangegeven bij de politie. Maar nu besef ik dat dat onterecht was. En die boodschap wil ik ook meegeven aan lotgenoten: doe je verhaal, maar alleen wanneer je je er zelf klaar voor voelt. Neem het jezelf niet kwalijk als je nog niet zover bent. En laat je door niemand onder druk zetten. Mijn persoonlijkheid is voor altijd getekend door wat ik als kind heb meegemaakt, maar vandaag kijk ik alleen nog naar de toekomst. En hou ik me vast aan wat mijn vriend altijd zegt. Als je niet met je oude herinneringen kan leven, moet je nieuwe maken.’

Tekst: Jill De Bont

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content

' ' '