In een week tijd zette een vriendin van de palliatieve Charissa (33) met behulp van gulle gevers een trouwfeest op poten.
Charissa krijgt droomhuwelijk 5 dagen voor ze zal sterven: ‘Ik ben oprecht gelukkig’
Wat zou je doen als je nog maar enkele dagen te leven had? Trouwen met de liefde van mijn leven, luidde het antwoord van Charissa (33). Afgelopen zondag kreeg ze het huwelijk van haar dromen, gisteren nam ze afscheid van vrienden, familie en kersverse echtgenoot Arno (24).
Niets aan de knappe jonge vrouw die ik op een Brasschaats terras zie genieten van de eerste lentezon, doet vermoeden dat ze enkele dagen later voor een serene dood in liefdevolle kring zal kiezen. Wel zie ik meteen wat voor iemand Charissa (33) geweest moet zijn voor de kanker haar lust voor het leven langzaam maar zeker uit haar lichaam zoog: een levensgenieter pur sang. Iemand die vollebak in het leven stond, zoals ze zelf zegt.
Maar na meer dan drie jaar strijden is dat leven niet meer plezant. Charissa wil niet verder en kiest voor euthanasie. Maar niet voor ze haar droomhuwelijk, dat ze samen met vriendinnen en met dank aan gulle schenkers in één week tijd organiseerde, heeft beleefd aan de zijde van de liefde van haar leven, Arno (24).
Charissa en Arno zijn moe maar heel tevreden wanneer ik hen de dag na hun huwelijk ontmoet. ‘Het is zo cliché om te zeggen, maar het is echt wel de mooiste dag van je leven’, vertelt Charissa. ‘Vooral omdat je omringd wordt door zo veel mensen die je graag zien. We hebben enorm veel liefde gevoeld.’
‘Het mooiste moment was toen ik na de openingsdans met mijn papa en vervolgens met Arno’s papa danste. Ik kreeg het moeilijk, waarop Arno naar me toe kwam en me vastnam. Steeds meer mensen pakten ons vast en zijn rond ons beginnen dansen. We hebben bijna een heel lied lang in groep gedanst, allemaal met onze ogen gesloten. Dat was zo’n liefdevol moment.’
Charissa en Arno kozen voor een klassiek trouwfeest in het kasteel van Brasschaat, met een persoonlijke en pakkende ceremonie. In een echte prinsessenjurk, haar ultieme droomjurk, betuigde Charissa haar eeuwige liefde aan Arno, de jongeman die haar vijf jaar eerder versierde met behulp van de muziek van de Amerikaanse zanger Miguel. Het koppel opende hun trouwfeest dan ook op de tonen van diens ‘Adorn’. ‘Het is geen bekend liedje, maar het betekent veel voor ons’, legt Arno uit. ‘We leerden elkaar vijf jaar geleden kennen toen ik basketbal speelde met Charissa’s broer. Na de match gingen we altijd ‘iets drinken in ’t stad’, wat eigenlijk resulteerde in het zoeken naar een café waar we nooit aankwamen. We bleven gewoon samen rijden in de auto, muziek luisteren, babbelen en verliefd worden. We hebben samen véél tijd doorgebracht in de auto (lacht). Telkens wanneer zij instapte, zette ik dat liedje op om duidelijk te maken dat ik haar echt leuk vond.’
Donderslag bij heldere hemel
Het verhaal van Charissa en Arno leest als een sprookje, maar dat was het de laatste drie jaar niet. In januari 2016, wanneer het koppel ongeveer twee jaar samen is, krijgt de dan 30-jarige Charissa te horen dat ze ver uitgezaaide eierstokkanker heeft. ‘Mijn hele wereld stortte in’, vertelt Charissa over dat moment. ‘Mijn eierstokken moesten onmiddellijk verwijderd worden, waardoor ik geen kinderen meer kon krijgen. Vooral met dat idee had ik het heel moeilijk. Ik had het daar zelfs moeilijker mee dan met de ziekte zelf, zeker omdat ik op dat moment al een prangende kinderwens had.’
Met het idee dat ik geen kinderen zou kunnen krijgen, had ik het aanvankelijk moeilijker dan met de ziekte zelf.
‘Ik heb nog aan de dokters gevraagd of ik eitjes kon laten invriezen, maar dat was absoluut geen optie. Ze konden immers niet garanderen dat die kankervrij zouden zijn. In mijn toestand, met zulke ver uitgezaaide kanker, was de hormoonkuur die je daarvoor moet volgen, ook uit den boze. De prioriteit was om de kanker onmiddellijk te bestrijden, want we waren er laat bij.’
‘Ik ben na mijn diagnose heel lang boos geweest op alles en iedereen. Het gevoel van onmacht dat kanker met zich meebrengt, is zo frustrerend. Maar ik was wel strijdvaardig. Ik wist dat ik nooit helemaal zou genezen, maar ik heb alles geprobeerd om nog een leven te hebben met de kanker. Chemo, verschillende operaties, bestralingen, experimentele therapieën... De voorbije drie jaar ben ik voortdurend aan het vechten geweest. Ondanks die zware behandelingen kon ik met periodes nog een vrij normaal leven leiden. Iets gaan drinken met mijn vrienden, gaan dansen, op vakantie gaan, genieten van het leven zoals het vroeger was... Het kon nog. Maar nu niet meer.’
Moe gestreden
In januari, drie jaar na haar diagnose, besluit Charissa alle behandelingen stop te zetten. Een obstructie in haar darmen, het gevolg van de vele behandelingen en de kanker, zorgt ervoor dat ze niet meer kan eten. Ze is fel vermagerd door de intraveneuze voeding, voelt zich slap en moe, kan moeilijk wandelen en slikt veel medicatie. De ooit zo levenslustige vrouw heeft haar limiet bereikt. ‘Ik wil niet meer verdergaan op deze manier. De dokters stelden in januari nog nieuwe chemobehandelingen voor, maar die heb ik geweigerd. Ik had het gevoel dat we alleen nog maar aan het uitstellen waren. Er kon niets gegarandeerd worden. Het is dweilen met de kraan open: de uitzaaiingen worden bestreden, zijn even dood en beginnen dan gewoon weer te groeien. De kanker zit echt overal en de behandelingen zijn zo zwaar. Het is genoeg geweest.’
Ik leefde heel graag, maar het gaat niet meer op de manier die ik zou willen.
‘Twee weken geleden heb ik definitief voor euthanasie gekozen. Vrijdag is het zover. Ik zou nog te lang kunnen leven met deze ziekte, en die aftakeling wil ik niet meemaken. Niet voor mezelf, maar ook niet voor de mensen rondom mij. Ik kan niet meer genieten van de dingen in het leven die ik het liefst deed. Eten deed ik bijvoorbeeld zo graag. Ik weet dat iedereen graag eet, maar ik eet écht graag (lacht). Ik leefde heel graag, maar het gaat niet meer op de manier dat ik zou willen.’
‘Ik besef heel goed dat die keuze zwaar is voor mijn omgeving. Voor mijn ouders is het moeilijk dat ze machteloos staan, maar ze begrijpen wel dat ik alleen wil leven als het plezant is. Niemand uit mijn omgeving heeft gezegd: “Ik vind het niet oké dat je dit doet.” Al vragen ze soms wel of ik niet wat langer zou wachten.’ Dat dat hun keuze helemaal niet is, werpt Arno op. ‘Dat weet ik’, gaat Charissa verder. ‘Ik moet voor mezelf kiezen, al is dat misschien egoïstisch. Maar het gevoel dat ik iedereen achterlaat en dat zij met hun verdriet achterblijven, is enorm zwaar. Daar denk ik heel vaak aan.’
Bergen verzetten
Met een liefdevolle blik en een troostend woord af en toe luistert Arno mee naar het verhaal van zijn sterke vrouw. Als jonge twintiger streed hij vanaf de eerste dag mee met Charissa. ‘Ik heb geen seconde getwijfeld om Charissa bij te staan na haar diagnose. Toen het woord “kanker” viel, heb ik haar gezegd dat ik bergen zou verzetten om het in orde te maken, om haar te verzorgen. Maar Charissa is een plantrekker. Ze laat niet graag voor zich zorgen. Ik zei onlangs nog om te lachen: “Who’s your daddy?” Zij antwoordde: “Charissa is her own daddy.” Dat is heel typerend.’
Het zou fijn zijn mochten we elkaar terugzien hierboven, maar ik hoop dat ik daar nog lang op zal moeten wachten.
‘Kanker zet echter veel druk op een relatie. Bovendien zaten we enkele jaren terug op een ander moment in ons leven: zij was 30 jaar en wilde zich meer settelen, terwijl ik me daar te jong voor voelde. Daar maakten we veel ruzie over. Iets meer dan een jaar na haar diagnose zijn we voor het eerst even uit elkaar gegaan.’
‘Maar we vonden elkaar telkens weer terug, net zoals een maand geleden. Toen heb ik haar bijna onmiddellijk ten huwelijk gevraagd. Een eerste keer spontaan, toen we samen in de auto zaten, zoals vroeger, en een tweede keer deftig, mét een ring en op één knie. Ik wist vanaf het begin van onze relatie dat zij de ware was, maar ik denk dat we allebei bang waren. Ondanks alles zijn we er toch samen doorgekomen (glimlacht).’
Een kleine week nadat hij haar officieel de zijne maakte, zal Arno afscheid moeten nemen van de liefde van zijn leven. De vraag of hij durft na te denken over het leven na haar, maakt hem even stil. ‘Volgend jaar ga ik opnieuw basketbal spelen. Daar was ik mee gestopt na Charissa’s diagnose. Ik ga dus proberen de draad van mijn leven opnieuw op te pikken, maar ik zal haar altijd meedragen op mijn schouder. Een leven na haar is geen leven zonder haar. Ik zal altijd proberen om Charissa fier te maken.’ Zij gaat verder: ‘Ik heb hem al tips gegeven voor de vrouwen (lacht). Ik heb gezegd dat hij hen goed moet behandelen. Hij is een mooie mens, en ik wens hem veel liefde toe. Het zou fijn zijn mochten we elkaar terugzien hierboven, maar ik hoop dat ik daar nog lang op zal moeten wachten.’
Durven lief te hebben
Met hier en daar een mopje, een lach en een soort van serene berusting vertelt Charissa over het naderende einde van haar veel te korte leven. Mijn bewondering stijgt met de minuut. Of ze niet bang is, vraag ik. ‘Nee (beslist). Totaal niet, eigenlijk. Ik heb alle fases doorgemaakt: ontkenning, woede, verdriet, noem maar op. Maar uiteindelijk komt er aanvaarding. Nu kan ik zeggen: het is wat het is. Het is tijd. Daarnaast geloof ik niet dat je geest per se weg is wanneer je lichaam verdwijnt. Ik wil me er niet te veel op vastpinnen, maar ik heb wel een positief beeld van het hiernamaals. Ik hoop dat de dood op een bepaalde manier toch leidt tot een soort nieuw leven. Dat zou fijn zijn.’
Voor Arno ligt het anders: ‘Toen Charissa zei dat ze niet meer verder wilde, heb ik mijn kamer kort en klein geslagen (wordt stil). Ik ben niet kwaad op haar omwille van haar beslissing, maar ik ben kwaad omwille van de onmacht en het onrecht dat haar wordt aangedaan. Het idee dat het leven het ongeluk zo willekeurig uitdeelt, maakt me woedend. Dat het net haar moet overkomen...’ Wanneer hij haar hand vastneemt, heeft Charissa voor het eerst tijdens het gesprek tranen in de ogen.
Als je iemand graag ziet, ga er dan gewoon voor.
Ik vraag Charissa wat ze zou zeggen tegen mensen van haar leeftijd die wel nog een heel leven voor zich hebben. Lang hoeft ze daar niet over na te denken. ‘Ik zou zeggen dat ze niet zo onzeker moeten zijn in alles wat ze doen. Als je iemand graag ziet, ga er dan gewoon voor. Durf ervoor te kiezen om lief te hebben. In het leven mag je niet te voorzichtig zijn. Ik heb ook lang schrik gehad, en dat vind ik nu echt jammer, want graag zien is het allerbelangrijkste. We zijn zo bang om gekwetst te worden. Onze generatie doet alles voor een leuk beeld, maar we vóélen het niet echt.’
Oprecht gelukkig
‘Op dit moment kan ik oprecht zeggen dat ik gelukkig ben. Ik heb nog nooit in m’n leven zo veel liefde gevoeld van de mensen die mij graag zien als nu. Op die manier is het eigenlijk een heel mooi afscheid. Ik word de laatste weken bijna gestalkt door vriendinnen die me laten weten hoe graag ze me zien. Mijn gsm staat niet stil. Het is zo erg dat ik er soms onnozel van word (lacht). Maar ik vind het vooral heel leuk om te weten dat zo veel mensen van me houden. Twee weken geleden heb ik een afscheidsfeest gegeven. Dat was een prachtige dag. Je zou het misschien niet verwachten, maar het was een heel happy, vrolijk feest. Er vloeiden wel wat tranen, want voor sommigen was het afscheid toen ze naar huis gingen, het definitieve afscheid. Dan pakten ze me stevig vast en begonnen ze te huilen. Dat was moeilijk, maar op een bepaalde manier ook mooi.’
‘Ons trouwfeest was de kers op de taart. Niet alleen omdat het van begin tot einde mijn droomhuwelijk was, maar ook door de manier waarop dat tot stand is gekomen. Mijn vriendin Eliane is weddingplanner. Zij heeft op Facebook een oproep gelanceerd voor leveranciers die wilden helpen ons huwelijksfeest in een week tijd waar te maken. Daar is enorm veel reactie op gekomen. De bloemen, de fotograaf, de videograaf, de photo booth, de locatie, mijn jurk, mijn nagels, het vervoer... We hebben zo veel dingen gratis of met grote korting gekregen. Ik kan niet zeggen hoe dankbaar ik al die mensen ben. Het was alles waarvan ik droomde.’
Haar laatste dagen vult Charissa met de mensen die ze het liefst ziet. ‘Ik heb voor elke dag nog iets gepland. We gaan op bezoek bij mijn mama, er komen vrienden naar mij thuis, donderdag hebben Arno en ik een leuk hotel geboekt in Antwerpen... Daar ondergaan we een massage, en daarna gaan we door de stad langs mijn favoriete plekjes wandelen. Vrijdag zie ik iedereen in het ziekenhuis. Mijn dichte kring van vrienden zal erbij zijn. Maar eerst ga ik nog frietjes met stoofvlees eten, of toch een paar happen proberen binnen te krijgen (lacht). Daar heb ik nu al zo lang zin in.‘ Vanwaar ze dat stoofvlees gaat halen, vraagt Arno. ‘Toch niet van de kantine? Ik zal aan oma vragen om een portie te maken. Haar stoofvlees is het allerbeste.’
Foto’s: Evi Polak van Fotografiepolak
Meer straffe verhalen:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
