'Zelf cringe ik van slechte tv-programma’s en mislukte high fives.'
COLUMN: ‘Een Engels woord dat ik haast dagelijks gebruik, maar moeilijk kan vertalen, is ““cringe””‘
Catherine houdt van haar lief, hotelbedden en ketchup. Tot de dag dat zelfspot een olympische discipline wordt, deelt ze hier elke week haar avonturen.
Sommige woorden kan je niet letterlijk vertalen. ‘Gezellig’, bijvoorbeeld. Of ‘voorpret’. Net zoals wij begrippen hebben die andere culturen niet kennen, zitten andere talen vol idiomen die in het Nederlands ontbreken. Denk maar aan ‘unheimlich’, een combinatie van beklemmend en onheilspellend, iets vertrouwds dat plots griezelig lijkt.
Het Duits is niet de enige taal met unieke uitdrukkingen. Zo kent het Arabisch een woord voor een handjevol water en kent het Indonesisch er een voor een mop die zo ongrappig is dat je moet lachen. Denen beschrijven in slechts twee lettergrepen hoe je je voelt wanneer je wakker wordt en nog dronken bent van de dag voordien. Ik had er daarvoor twintig nodig en voeg ‘bagstiv’ dus stante pede aan mijn lexicon toe.
Een Engels woord dat ik haast dagelijks gebruik, maar moeilijk kan converteren, is ‘cringe’. Het verwijst uitsluitend naar zaken die je in elkaar doen krimpen van ongemak en je tenen doen krullen van plaatsvervangende schaamte. Zelf cringe ik van slechte tv-programma’s, mislukte high fives en mannen met fedora’s. De allersterkste cringe ervaar je volgens mij op de ochtend na een feestje, wanneer je half bagstiv en met bonzende hoofdpijn opstaat. Alsof die kater en gortdroge bek nog niet genoeg zijn, sijpelen er langzaam maar zeker weer herinneringen je gedehydrateerde brein in. Het grote zwarte gat wordt opgevuld door beschamende flashbacks en gespreksflarden die
je maag doen keren.
In een dronken bui had ik het liefdesleven van vriendin B. voor het hele café te grabbel gegooid.
Vriendin E. vatte deze sensatie jaren geleden al samen in een angelsaksische abbreviatie: PPP, kort voor post-party paranoia. Ik noem het de kater-cringe. Onlangs was het weer zover. Ergens in de twilightzone tussen kerst en Nieuwjaar ontwaakte ik met een houten kop en een vage recollectie van recente gebeurtenissen. De stoel in de slaapkamer lag omver en mijn gezwollen enkel verried een mysterieuze valpartij.
Plots hoorde ik deurgeklop in mijn hersenpan. De herinneringen stonden als ongevraagde gasten voor de poort en baanden zich stuk voor stuk een weg naar binnen. Ze vertelden me hoe ik het liefdesleven van vriendin B. voor het hele café te grabbel had gegooid. Hoe ik de woorden ‘black don’t crack’ had uitgesproken. Hoe ik met zelfingenomen gelal eindeloos in herhaling was gevallen. En ten slotte de mokerslag: hoe ik de uitbater van een legendarisch homocafé een hart onder de riem had gestoken met woorden die vertaald noch herhaald dienen te worden: ‘Ik ben niet gay, maar ik steun de LGBTQ-strijd wel écht.’ Voor wie het zich nog steeds afvraagt, dát is dus cringe.
Meer columns van Catherine:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
