‘Een papiertje in de vuilnisbak gooien, is voor sommige mensen even moeilijk als ““neen”” zeggen tegen snoep’

De organisatie wil de handen uit de mouwen steken en ons sensibiliseren om mensen die afval op straat gooien aan te spreken. In het programma ‘Make Belgium Great Again’ sprak ook Frances Lefebure mensen aan op hun foute gedrag en dat is wat Mooimakers ons ook wil leren.

Tips en tricks

‘We merken dat heel veel mensen nog altijd een drempel over moeten om anderen op straat aan te spreken. Zeker als het om onbekenden gaat. Als ze mensen die ze niét kennen afval zien weggooien op straat,  zegt nog altijd meer dan de helft van de Vlamingen zelden of nooit iets. Daarom lanceren we nu een aanspreekcampagne. We willen de Vlamingen niet alleen stimuleren om van zich te laten horen, we willen hen ook helpen om dat op een goede, constructieve manier te doen’, vertelde Els Gommeren, coördinator van Mooimakers. 

Om ons over de streep te trekken en niet alleen mensen aan te spreken, maar ook actief mee te helpen aan propere straten geeft Tim Smits ons enkele tips en tricks.

Propere straten zijn één ding, maar het straatvuil ook werkelijk oprapen, dat is andere koek. Hoe je het ook draait of keert: er hangt een bepaalde en redelijk grote drempel aan vast. Hoe kunnen we onszelf trainen om toch aan het rapen te gaan? 

‘Goh, veel hangt af van de situatie. Je moet natuurlijk eerst weten hoe je te werk moet gaan voordat je eraan begint. Als er in de buurt nergens vuilnisbakken staan, is het vuil gewoon laten liggen the easy way out, maar dat is natuurlijk geen goede reflex. Je moet jezelf overtuigen om dat vuil tóch op te rapen, ondanks dat er geen vuilnisbakken staan. Eens je die stap hebt gezet, gaat de rest wel vanzelf.’

In theorie moeten we onze grootouders iets bijleren, maar in praktijk onze kinderen.

Dus als ik het goed begrijp, hangt alles af van onze omgeving.

‘Niet alles, maar toch veel. We moeten eigenlijk eerst naar de omgeving kijken, voordat we onze woorden omzetten in daden. Gelukkig komt er nu wel stilletjes aan schot in de zaak. Kijk maar naar onze stations. Die worden steeds beter uitgerust met vuilnisbakken en dat resulteert zich in een properder station.’

Er zijn ondanks die vuilnisbakken toch nog altijd veel mensen die hun vuilnis gewoon op straat gooien. Valt zoiets nog af te leren? 

‘Wel, een gewoonte afbreken is heel moeilijk, maar niet onmogelijk. Vergelijk het met snoepen: van de ene dag op de andere beslissen om de snoeppot nooit meer aan te raken, is ook geen makkie. Hetzelfde geldt dus ook voor het correct sorteren van afval. Daarom moeten we dat in de toekomst concreter maken. “Als je een papiertje niet in de vuilbak gooit, zullen je kleinkinderen de gevolgen moeten dragen” klinkt veel beter dan er voor de zoveelste keer een goed voornemen van te maken, want die zijn in de meeste gevallen gedoemd om te falen.’

Wie moeten we dan eigenlijk het meeste bijleren? Onze kinderen of onze (groot)ouders? 

‘In theorie onze grootouders, maar in praktijk onze kinderen. Zij zijn in staat om een soort kettingreactie te veroorzaken en wat ze op school leren ook mee naar huis te nemen. Zo zullen ze misschien zelfs hun grootouders overtuigen om in het vervolg dat papiertje wél in de vuilnisbak te gooien. Zij hebben een veel grotere invloed op die generatie dan wij.’

En wat als ik nu iemand zou willen aanspreken omdat hij/zij iets op straat gooit?

‘Dan moet je dat vooral voorzichtig doen. Het is echt niet de bedoeling dat je hen gaat beschuldigen. Spreek hen aan met “wij” en zeg iets in de aard van: “Wij zouden het fijner vinden als je dat papiertje in de vuilnisbak gooit.” Zo ben je klaar en duidelijk en is de kans kleiner dat die persoon in de aanval zal gaan.’

En wat als hij/zij toch in de aanval gaat? 

‘Dan moet je proberen om de argumenten die naar je hoofd geslingerd worden niet te ontkrachten. Dat draait uiteindelijk toch maar uit op een eindeloze discussie waar niemand baat bij heeft.’

Als er in de buurt nergens vuilnisbakken staan, is het vuil gewoon laten liggen ‘the easy way out’, maar dat is natuurlijk geen goede reflex.

Stel: ik ben heel verlegen en durf die persoon zelfs niet aan te spreken. Moet ik de situatie dan gewoon negeren?

‘Neen, integendeel! Daden zeggen soms meer dan woorden. Wat je dan kan doen, is voorbeeldgedrag tonen. Raap het papiertje zelf op en gooi het in de vuilnisbak, zodat de “dader” duidelijk kan zien waar je op doelt. Je kan ook proberen om met meerdere mensen te tonen of zeggen hoe het moet, zodat het geen een-op-een-gesprek wordt.’

Hoe kunnen we die discussie dan doen oplaaien?

‘Wij proberen zoveel mogelijk interessante campagnes uit de grond te stampen die mensen doen nadenken én ze ook actief aan het werk zetten. Ik denk dat ook deze wel doordringt, of dat hoop ik alleszins toch. Aan het aantal vuilnisbakken die intussen in alle stations geïnstalleerd zijn te zien, zijn we toch op de goede weg.’

Mooimakers is het Vlaamse samenwerkingsverband tegen zwerfvuil en sluikstort van de OVAM, Fost Plus en de lokale besturen. Heb jij nog meer tips nodig of ben je benieuwd naar hoe jij jouw steentje kan bijdragen? Surf dan als de bliksem naar hun website!

Lees ook:

• Maison Zéro, een Belgisch initiatief dat plezante starterkits maakt om plasticvrij te leren leven
• Seppe Smits en zijn lief Kaat over hun ecologische levensstijl: ‘We zoeken naar de best mogelijke manier om het slecht te doen’
• INSPIRATIE: 7 winkels waar je kan aankloppen voor een ecologische geboortelijst