Op het eerste gezicht zou je denken dat je wel een sukkel moet zijn om in de val te lopen. Maar online oplichters worden steeds gehaaider. Een overzicht van de meest voorkomende technieken.
Phishing
De oplichter stuurt je een mail (goed geschreven of bomvol schrijffouten) waarin hij zich voordoet als je bank, een energieleverancier, een ministerie... Ze stelen de visuele identiteit (logo, opbouw van de website e.d.) van een vertrouwenwekkende instelling om je de gegevens van je bankkaart afhandig te maken. Waarom mensen daarin trappen? Ze maken je bang: "Als u niet snel uw factuur betaalt, zullen wij ons verplicht zien om uw elektriciteit af te sluiten." Ja hoor, en jij bent de kerstman.
En zo betrap je hen
– De kans is groot dat het gaat om een instelling waar jij geen klant bent.
– Dit soort mails bulkt vaak (niet altijd!) van de schreiffauten.
– De site waarop je terechtkomt als je op de link klikt (niet doen!) heeft een ellenlange, verdachte URL (vol onbekende woorden, cijfers...).
Onthoud één ding: geef NOOIT je bankgegevens.
Scams
Een onbekende stuurt je een wanhopige mail. Als jij hem niet helpt, zal hij naast zijn erfenis grijpen. Als je hem wél helpt (door geld over te schrijven natuurlijk), krijg je in ruil een percentage van de erfenis. Sure.
En zo betrap je hen
– Deze onbekende is vaak "de enige afstammeling van een rijke Afrikaan die een paar dagen ervoor is overleden".
– De schrijvers van dit soort mails zijn meestal geen hoogvliegers bij Het Groot Dictee der Nederlandse taal...
Valse webshops
Deze oplichtingstechniek is het moeilijkst te herkennen. De sites lijken verrassend goed op echte webshops. Alleen... een tas uit de nieuwe Marc Jacobs-collectie voor € 100? Dat bestaat dus niet, tenzij in jouw dromen. Ze bestoken je met de verleidelijkste aanbiedingen en jij tuint er binnen de kortste keren in.
En zo betrap je hen
– De aanbiedingen die je hier vindt, zijn niet realistisch.
– Als de site té recent is (je hebt er nog nooit over gehoord), is dat een slecht teken.
– Geef de naam in op Google, zo vind je er makkelijk een of andere commentaar over.
– Bij een beveiligde verbinding is er een hangslotje in een hoekje van het browserscherm te zien, en begint het webadres met https (i.p.v. http). Als hangslot én https in orde zijn, is de verbinding betrouwbaar, en kunnen gegevens niet worden onderschept.
Particuliere zoekertjessites
Fraudeurs vind je zo'n beetje overal. Op eBay, op datingsites, op immobiliënsites... Je loopt risico op alle sites waar de gebruiker een vals profiel kan aanmaken.
Tweedehandssites (eBay.be, kapaza.be, hebbes.be...)
Elke gebruiker maakt een profiel aan. Wie iemand probeert op te lichten, stelt zich bloot aan kritiek (je kan een negatieve beoordeling plaatsen bij het profiel van een verkoper). Alleen... kan een verkoper annex oplichter dergelijke profielen eindeloos verwijderen en aanmaken. Het risico? Dat je bij een perfide verkoper belandt en je blauw betaalt voor een voorwerp dat niet bestaat. Als je niet het slachtoffer wilt worden van zulke 'geintjes', check je best altijd of de nickname van de verkoper de laatste 30 dagen niet veranderd is. De site eBay ontraadt trouwens om cash te betalen. Zorg dat je altijd bewijsmateriaal bewaart van je transactie door bijvoorbeeld een overschrijving te doen.
Immosites
Hier op de redactie heeft al meer dan een collega moeten opdraaien voor een lolbroek op de site van Immoweb. De klassieke truc: je vindt een geweldig appartement, goed gelegen, gloednieuw, gemeubeld... voor een belachelijk lage prijs. Je vliegt op dit buitenkansje en stuurt een mail naar de eigenaar. Hij stuurt je een ellenlange mail in het Engels terug, waarin hij uitlegt dat hij in het buitenland zit voor zijn werk, maar dat je gewoon de borg kan overschrijven als je de sleutel wilt. Goeie mop!
