Als we elkaar iets toewensen, is het een goede gezondheid. Maar wat als je hypochondrie hebt en dus voortdurend bang bent om (ernstig) ziek te worden? Vier lezeressen vertellen over hoe ziektevrees hun leven beïnvloedt.
Hypocho-watte?
Hypochondrie of ziektevrees is een psychische aandoening’, zegt Simone Ramakers, psychologe in het Angstcentrum. ‘Wie hypochonder is, leeft bijna in constante angst om een ernstige ziekte te hebben of te ontwikkelen.
Hypochondrie is een angststoornis die wordt gekenmerkt door allerlei lichamelijke klachten. Bijvoorbeeld duizeligheid, hartkloppingen, een benauwd gevoel op de borst en/of hyperventilatie. Dit zijn symptomen die ook kunnen voorkomen tijdens periodes met veel stress, maar mensen met hypochondrie zien deze klachten net als bevestiging dat er iets ernstigs met hen aan de hand is.
Wanneer deze angst langer dan zes maanden aanhoudt en andere mogelijke diagnoses werden uitgesloten, is er sprake van hypochondrie. Waarom mensen hypochondrie krijgen, is nog niet geweten, al blijkt dat diverse factoren een rol kunnen spelen. Denk maar aan genetische aanleg en de opvoeding. Wanneer je opgroeit met (over)bezorgde ouders die voortdurend naar de dokter hollen en/of hun bezorgdheden uiten, bestaat de kans dat je het met de paplepel meekrijgt.
Ook traumatische gebeurtenissen uit het verleden kunnen aan de basis liggen, bijvoorbeeld als je op jonge leeftijd met een ernstige ziekte of zieke persoon werd geconfronteerd.’
Dokter Google
‘Sinds het digitale tijdperk grijpen mensen vaak naar Dokter Google, en dat is geen goed nieuws. Daarin schuilt een van de grootste gevaren, zeker voor een hypochonder. Op het internet bots je op de allerergste zaken. Het is niet de bedoeling dat mensen zelf hun diagnoses stellen.
Dokter Google kan de angst juist voeden, terwijl er niet vermeld wordt hoe groot of klein de kans is dat je daadwerkelijk een bepaalde ziekte hebt. We weten dat het web geen goede raadgever is, toch zoeken we er allemaal weleens iets op. In zekere zin is elke mens wel een beetje hypochonder is. Niemand wil ziek zijn, we zouden allemaal kerngezond door het leven willen gaan.’
Dagelijkse struggle
Hypochondrie kan zich op verschillende manieren uiten. Vier lezeressen delen op welke manier de diagnose hun leven dagelijks beïnvloedt en hoe ze er zelf mee omgaan.
Crystal (30) is bang dat haar dochtertje alleen zal achterblijven.
Crystal (30): ‘Drie jaar geleden werd ik voor het eerst mama. De geboorte van mijn dochter bracht heel wat emoties met zich mee. Vooral positieve, maar ook negatieve: sindsdien ben ik als de dood om ernstig ziek te worden. Ik heb enorm veel schrik dat mijn dochter zonder mij achterblijft. Als ik een kwaaltje of lichamelijke klachten ervaar, maak ik me meteen ernstige zorgen. Ik grijp dan naar het internet, met als gevolg dat ik af en toe geloof dat ik doodziek ben. Intussen ben ik vaste klant bij de huisarts, waar de diagnose van hypochondrie viel. Ze verwijst me telkens door omdat ze weet dat ik geen rust ken tot alle mogelijke diagnoses uitgesloten zijn. Dokters kunnen zeggen wat ze willen, ik geloof hen pas als ik het zwart op wit zie staan. Leven met ziektevrees is best vermoeiend. Ik denk soms dat ik gek aan het worden ben. Ik ben zo bang voor een vreselijke ziekte en de dood. Elke steek of pijn voedt opnieuw mijn angst. Het is echt geen pretje om hypochonder te zijn. Ik haat het dat ik mezelf dit aandoe, maar ik kan het niet helpen. Ik besef dat het tijd is om aan de alarmbel te trekken. Ik moet hulp zoeken, zodat ik op een dag weer zonder zorgen door het leven kan.’
Mona (29) krijgt het benauwd als mensen beginnen te hoesten.
Mona (29): ‘ ‘Ik zou mezelf geen hypochonder noemen. Ik leef niet in constante angst om (ernstig) ziek te worden, al geef ik toe dat het me af en toe wel eens overvalt. Vooral tijdens de wintermaanden, wanneer de griep in het land is. Zodra mensen in mijn nabije omgeving beginnen te hoesten en andere ziekteverschijnselen vertonen, krijg ik het Spaans benauwd. Blijf thuis en ziek uit voor je andere mensen besmet, denk ik dan, maar dat doet lang niet iedereen. Als ik hoor dat er een griepepidemie heerst, neemt mijn angst om ziek te worden alleen nog toe. Dan zal ik bijvoorbeeld niet snel een dokterspraktijk of apotheek binnengaan, tenzij het écht niet anders kan. Ik zou niet zeggen dat het mijn doen en laten bepaalt, maar er zijn wel dingen die ik anders aanpak. Ik vermijd contact met mensen die ziek zijn geweest tot het besmettingsgevaar geweken is, of met mensen die kinderen hebben. Wanneer ik met vrienden afspreek, begroeten we elkaar meestal met een kus op de wang. In de winter vraag ik vooraf of ze zich wel goed voelen. Bij enige aarzeling kunnen ze naar die kus fluiten of verzet ik onze afspraak zelfs. Mijn aanpak werpt voorlopig z’n vruchten af: ik ben nog niet ziek geweest en hoop dat het zo blijft, maar ik zal pas gerust zijn wanneer de griepepidemie weer voorbij is.’
Margot (28) is bang dat haar migraine tot een beroerte zal lijden.
Margot (28): ‘Sinds een jaar heb ik last van oogmigraine, wat op zich heel onschadelijk is. Bij de meeste mensen is het een voorbode van migraine, maar bij mij is het een puur visueel verschijnsel. Wanneer het de kop opsteekt, zie ik dertig minuten lang lichtflitsen en wordt mijn gezichtsveld vervormd. Dat is lastig, maar verder kan het geen kwaad. Al kan het in zeldzame gevallen leiden tot een beroerte, en daar zit ik weleens mee in mijn hoofd. Niet dat ik elke dag opsta met de angst voor een herseninfarct, maar ik vind het een akelige gedachte dat het überhaupt kan. Ik heb bijvoorbeeld ook mijn eerste uitstrijkje jarenlang uitgesteld. Ik was bang voor de resultaten, bang om slecht nieuws te krijgen. Gelukkig bleek mijn angst ongegrond en word ik omringd door mensen die weten hoe ze me moeten geruststellen.’
Kaylee (21) durft niet te sporten, uit angst voor een hartaanval.
Kaylee (21): ‘Sinds mijn puberteit ben ik bang om een vreselijke ziekte te hebben of te krijgen. Zodra ik nog maar iets voel, geef ik op Google de symptomen in. Ik weet dat ik dit beter niet doe, maar het is sterker dan mezelf. Soms lok ik zo zelfs een paniekaanval uit. Het beïnvloedt me niet dagelijks, al geef ik toe dat ik af en toe niet durf te sporten omdat ik bang ben om een hartaanval te krijgen.’
Lees ook:
