Flaircolumniste Nele is moeder van een peuter en een kleuter. Hier vertelt ze alles wat je wil weten over dat moederschap: lichaamssappige verhalen van onvoorwaardelijke liefde, van snot tot natte prot.
Op een oefenblad van een kleuter stond in grote, sierlijke letters: ‘Jammer, één foutje.’ Ik kwam het tegen terwijl ik online voorbeelden van kleuterwerkjes verzamelde voor een artikel. Het zinnetje stond onder een oefening waarbij kinderen stippen moesten verbinden met het juiste cijfer. Eén lijntje liep net verkeerd, één verbinding was fout. Maar de rest van het blad was kleurrijk, vol juiste antwoorden en duidelijk met aandacht ingevuld. Ik zag het en heel mijn systeem protesteerde.
Niet omdat ik die juf of meester of zelfs die kleuter iets kwalijk nam. Maar omdat ik me voorstelde wat dat zinnetje doet met dat kleine kind. Jammer. Alsof het net níét goed genoeg was. Alsof de inspanning niet telt, alleen het resultaat. Alsof die ene fout zwaarder woog dan alles wat wel goed ging. En ik weet wel dat het maar een woordje is, maar woorden kunnen zaadjes zijn. Ze kunnen zich wortelen, soms zonder dat je het merkt. Het begint met een paar losse zinnen en voor je het weet worden het overtuigingen. Tot je dertig jaar later nog altijd denkt dat je een idioot bent omdat je het verkeerde kleurmapje bij je had op het werk. En dat je collega’s het gemerkt hebben. En dat ze met hun ogen rolden, omdat het de zoveelste keer is. Terwijl ze het waarschijnlijk niet eens hebben opgemerkt.
@jufmevin vertelt het zo mooi in onze ADHDate-podcast, hoe ze als kind zelf ging geloven dat ze maar beter ‘een viswijf’ zou worden later, want dat was ze zogezegd al. Waarom kon haar praatgraag kantje niet als een kwaliteit worden gezien? En wat betreft die kleuter met die ene fout: waarom stond daar geen compliment? Ik zeg maar wat: ‘Heel goed! Eén foutje, knap gedaan.’ Of: ‘Wat heb jij hard gewerkt.’ Want dat is wat ik zag, toen ik dat blaadje bekeek. Een kind dat zijn best had gedaan en misschien een foutje had gemaakt, maar ook zoveel dingen juist had.
Misschien voel ik dat allemaal zo sterk aan omdat het iets in mij raakt, op een blauwe plek waar de jarenlange zelfverwijten hun sporen hebben nagelaten, met een te lang niet gediagnosticeerd ADHD-hoofd dat vroeger altijd het gevoel had te falen. Zelfs als ik iets wél goed deed, had ik daar nog vragen bij. Want was het wel goed genoeg? Had het sneller gekund? Netter? Efficiënter? Was het mijn fout dat het begon te regenen net nadat ik mijn was buiten had opgehangen? Op de een of andere manier keek ik niet naar mijn fouten, ik wás die fouten. En dat wil ik anders voor mijn kinderen. Voor alle kinderen.
Ik wil dat ze hun fouten durven te maken, dat ze die fouten durven toe te geven en daarna durven recht te zetten. En vooral dat ze durven blijven proberen, ook al ging het net daarvoor nog mis. Ik wil dat ze hun hoofd omhoog houden als het niet lukt en niet automatisch denken dat zij dan ook niet gelukt zijn. Ze mogen weten dat het net dapper is om dingen te doen die je nog niet kan of waar je nog niet goed in bent. Wat als we zinnen proberen te kiezen die niet afbakenen, maar uitnodigen? Volgens mij kunnen we immers ook andere boodschappen planten en die wortels laten groeien. Niet: ‘Jammer, één foutje.’ Maar: ‘Wauw, goed gewerkt!’ Een zaadje voor trots en veerkracht en de goesting om het een volgende keer opnieuw te proberen.
Lees ook:
