Voor buitenstaanders lijkt werken in de kinderopvang vaak simpel: knutselen, spelen en knuffelen met kinderen. Voor wie het dagelijks doet, is het eerder een balans tussen zorgen voor de allerkleinsten, pedagogische ontwikkeling én praktische taken.
Bij Kinderopvang Baboes in Boutersem zorgen kinderbegeleiders Melissa en Sofie samen met hun collega’s voor kindjes tussen de nul en drie jaar. Naar aanleiding van de Week van de Kinderopvang sprak redactrice Dewy met hen en hun teamleider Karolien over hoe mooi de job kan zijn, maar ook over de werkdruk, personeelstekort en het loon dat niet altijd in verhouding staat tot de verantwoordelijkheid.
Kinderbegeleiders
‘Het mooiste aan dit werk is de liefde die je terugkrijgt’, zegt Sofie. ‘En het enthousiasme van de kinderen. Ze zien je echt als hun vertrouwenspersoon.’ Melissa knikt: ‘Je komt binnen en alle kindjes roepen je naam. Dat vertrouwen geeft zoveel voldoening.’
Maar die voldoening gaat gepaard met een hoge werkdruk. Een dag kan al starten om 7 uur en kan doorgaan tot 18 uur, verdeeld over verschillende shifts. ‘Als we onderbemand zijn, loopt de druk enorm op’, legt Melissa uit. ‘Bij ziekte of uitval zoeken ze steeds naar een oplossing, maar soms betekent dat ook noodopvang, omdat er weinig vervanging is. Flexibiliteit is een must: vroeger beginnen, later stoppen, collega’s van andere locaties die bijspringen. Dat hoort erbij.’
Loon versus werkdruk
Het salaris staat in schril contrast met de verantwoordelijkheid. Melissa vertelt dat ze rond de 2100 euro netto verdient voor een 4/5de tewerkstelling, terwijl ze toch al veertien jaar in dienst is. ‘Dat is niet het allerergste, maar het is te weinig voor wat we doen. Ik verdien nu evenveel als veertien jaar geleden, toen had ik wel een fulltime functie en iets meer verantwoordelijkheid.’ Sofie vult aan: ‘Ik werk fulltime, ondertussen zo’n zeven jaar, en verdien rond de 2300 euro netto. Ik vind dat zelf wel meevallen, maar ik hoor ook andere bedragen...’
Ik verdien rond de 2100 euro netto voor een 4/5de tewerkstelling, terwijl ik toch al veertien jaar in dienst ben.
‘Ik heb vriendinnen die ook in de kinderopvang werken’, vertelt Melissa. ‘Sommigen verdienen echt te weinig voor wat ze doen. Ik adviseer hen soms zelfs om te vertrekken omdat het niet oké is dat ze voor zo’n loon zo een grote verantwoordelijkheid hebben. Ons loon kan altijd beter, daar ben ik me bewust van, maar het kan ook veel slechter zijn.’
Meer dan knuffelen en spelen
De jobinhoud is veel uitgebreider dan spelen en knuffelen met kindjes, wat veel mensen nog denken. Melissa: ‘We werken aan motoriek, taal en zelfstandigheid van elk kind. Pedagogische kwaliteit, begeleiding en welzijn zijn echt heel belangrijk binnen onze job. Sommige anderstalige kinderen leren hier zelfs de taal voor ze naar school gaan. Het is zoveel meer dan knuffelen.’ Sofie benadrukt: ‘We proberen ook ouders te ondersteunen en gerust te stellen. Transparantie is essentieel. Als er iets met een kind is of een dag niet goed verloopt, zeggen we dat meteen.’
Negatieve berichtgeving
Negatieve berichtgeving in de media zoals tekorten, grensoverschrijdend gedrag of controles, weegt op de sector. ‘Het is jammer dat er zo’n beeld ontstaat. Wij doen ons werk goed, maar je voelt je voortdurend op je hoede’, zegt Sofie. Melissa voegt toe: ‘Als ik zie wat er soms elders gebeurt, kan ik echt emotioneel geraakt worden. Die verhalen zijn schrijnend.’
Ik begrijp waarom sommige ouders hun kinderen liever niet meteen naar de opvang brengen.
‘Ik begrijp waarom sommige ouders hun kinderen liever niet meteen naar de opvang brengen’, zegt Melissa. ‘Je moet je kind achterlaten bij een vreemde, dat is emotioneel zwaar. Toen ik mijn dochtertje hier na vijf maanden bracht, voelde ik hetzelfde, ondanks dat ik mijn collega’s volledig vertrouw. Als je die persoon dan niet kent én je hoort wat ze zeggen in de media, dan snap ik dat je twijfels hebt.’ Teamleider Karolien vult aan: ‘Ouders hebben veel vragen en soms angst, dat is logisch. Wij proberen altijd zo transparant mogelijk te zijn en hen gerust te stellen.’
Personeelstekort
Personeelstekort blijft een probleem. ‘Het is afhankelijk van de regio’, zegt teamleider Karolien. ‘Hier lukt het redelijk, maar in sommige steden is het veel moeilijker mensen te vinden. Het aantrekkelijker maken van deze job blijft een uitdaging, ondanks dat het een leuke en positieve sector is.’
Zelfs met twee begeleiders is voor veertien kinderen zorgen zwaar. Met drie wordt dat al veel aangenamer.
Wat ze volgens Melissa en Sofie zouden kunnen doen om de job interessanter te maken? ‘Meer kinderbegeleiders in een groepje zetten, een lagere werkdruk, betere voordelen en hogere lonen. Normaal mag één begeleider negen kinderen onder z’n hoede nemen, wij werken bij Helan bijvoorbeeld met zeven per begeleider’, zegt Melissa. ‘Dat is al veel beter, maar zelfs met twee begeleiders is voor veertien kinderen zorgen zwaar. Met drie wordt dat al veel aangenamer. Dan kan je ook echt meer tijd besteden aan activiteiten in plaats van alleen brandjes blussen.’
Ondanks de uitdagingen blijven de kinderbegeleiders met passie en veel liefde hun werk doen. ‘De voldoening die je krijgt, is ongeëvenaard’, zegt Sofie. ‘Als ouders zien dat je er bent en hun kind vertrouwt je, voel je dat je iets betekent’, voegt Melissa nog toe.
Meer info over de campagne van de Leerstoel Kinderopvang (UGent) vind je hier.
Lees ook: