Hetty Helsmoortel (38) is opnieuw samen met Lieven Scheire de drijvende kracht achter het Nerdland Festival dat begin juni plaatsvindt. We spraken met haar over wetenschap en self-love. ‘Ik ben een people pleaser die voor iedereen goed wil doen, dus gemene comments komen altijd hard binnen. Ik neem elke reactie persoonlijk’, vertelt ze.
Hetty is moleculair bioloog en doctor in de gezondheidswetenschappen, en was acht jaar kankeronderzoeker aan de Universiteit van Gent. Ze duikt geregeld op in programma’s zoals ‘De Tafel van Gert’ en stampte enkele jaren geleden het Nerdland Festival uit de grond, het grootste science festival in de Benelux. ‘Wetenschap wordt vaak benaderd als een ver-van-je-bedshow, want professoren babbelen vaak in termen die als Chinees in de oren klinken. Wij willen de wetenschap brengen waar ze écht hoort, namelijk te midden van de mensen. Wij allemaal moeten weten hoe dingen in elkaar zitten, wat er gaande is en welke evoluties zoals AI er op ons afkomen. Op die manier zijn we wat beter gewapend voor de toekomst. Daarom pakken we het op een hele toffe manier aan. Het is een festival met frieten, drank, snoepkramen, spelen, ontdekken en verwonderen. De funfactor is heel hoog!’
Vanwaar komt die wat saaiere reputatie die wetenschap heeft?
‘Het gaat voor een stuk fout in het onderwijs waardoor jongeren afhaken. Er hangt ook een stereotiep label vast aan een wetenschapper: de teruggetrokken, in zichzelf gekeerde persoon en dat staat in contrast met de sociale en joviale extraverten die vaak deze wereld vocaal domineren omdat ze luid en aanwezig zijn.’
Het woord nerd wordt de laatste jaren wel niet meer gebruikt als belediging.
‘Dat is een evolutie die gelukkig al langer gaande is. Door de opkomst van het internet vond iedereen met een niche interesse, of dat nu Lego of sciencefictionfilms zijn, een plek om die te delen. Zonder het internet was het moeilijk om gelijkgestemden te vinden. Wij deden er met Nerdland Festival nog een schepje bovenop om nerds cool en hip te maken en ik ben daar trots op.’
Hoe rolde jij in de wetenschap?
‘Ik had heel veel interesses als tiener en ik twijfelde lang of ik chemie of Germaanse ging studeren aan de universiteit. In het eerste jaar chemie zag ik de wereld op een compleet andere manier! Er zijn zoveel werelden die verborgen waren die ik daar ontdekte, en ik had de passie, goesting en verwondering direct te pakken. Toen ik afstudeerde begon ik met wetenschapscommunicatie omdat ik complexe dingen in mensentaal wil uitleggen, en daar brandt echt mijn vuur.’
Er zijn nog steeds vooral veel mannen die wetenschapper zijn. Zie je daar een positieve evolutie in?
‘In het werkveld valt het goed mee. Het blijft wel een moeilijk verhaal om veel vrouwen aan te trekken in de wetenschapscommunicatie. We doen elk jaar een oproep aan wetenschappers om hun onderzoek voor te stellen op het festival. We krijgen daar veel reactie op, maar het overgrote deel zijn nog steeds mannen. Ik denk dat dit te maken heeft met schroom. Vrouwen gaan er helaas nog altijd van uit dat mannen het beter kunnen uitleggen. Het strafste voorbeeld is dat een vrouw die doctoreerde haar man op de radio liet komen om haar onderzoek uit te leggen. Dat is toch te gek voor woorden?’
Sinds ik mama werd, heb ik meer zelfliefde. Er is veel waar ik bij mezelf aan twijfel – mijn kledingstijl, hoe ik eruitzie of ik wel vrouwelijk genoeg ben – maar waar ik absoluut niet over twijfel is m’n moederschap. Ik wéét dat ik een goede mama ben en ik ben daar trots op.
Bij Flair staat self-love centraal: heb je veel zelfliefde?
‘Dat is met vallen en opstaan, en een eeuwig work in progress. Als je op tv komt, word je met jezelf geconfronteerd en dat is niet makkelijk. Sinds ik mama werd, heb ik wel meer zelfliefde. Er is veel waar ik bij mezelf aan twijfel – mijn kledingstijl, hoe ik eruitzie of ik wel vrouwelijk genoeg ben – maar waar ik absoluut niet over twijfel is m’n moederschap. Ik wéét dat ik een goede mama ben en ik ben daar trots op.’
Heb je bepaalde complexen op uiterlijk vlak?
‘Mijn gewicht houdt me jammer genoeg nog dagelijks bezig. Ik heb de neiging om veel te snoepen en vettig te eten. Dat zie je natuurlijk aan mijn lichaam. Ik ben 38 en ik wacht op de dag dat ik dat cijfertje op de weegschaal kan loslaten, maar ik streef nog altijd naar mijn ideaal gewicht. Dat is stom hé, want ik hamer er bij m’n kinderen op dat iedereen op zijn/haar/hun manier mooi is en dat we niet allemaal naar hetzelfde ideaalbeeld moeten streven terwijl ik voor mezelf zo streng ben.’
Is dat omdat je vatbaar bent voor stereotiepe ideaalbeelden en perfecte plaatjes?
‘Helaas wel. De manier waarop vrouwen worden afgebeeld in de media is nog altijd slank en supervrouwelijk. Daardoor begin ik aan mezelf te twijfelen. Het liefst van al zou ik altijd een jeans en een sweater met een kap dragen, maar dan twijfel ik of ik zo wel op tv mag komen, want dat is niet vrouwelijk genoeg. Terwijl mannen gelijk wat mogen dragen en amper twee minuten in de make-up moeten zitten. Het is maatschappelijk zo gegroeid dat je als vrouw full glam op tv moeten komen en als man is het al goed als je haar niet te vettig is. Dat blijft dus een zoektocht voor mij.’
Het is maatschappelijk zo gegroeid dat je als vrouw full glam op tv moeten komen en als man is het al goed als je haar niet te vettig is. Dat blijft dus een zoektocht voor mij.
Je zegt dat je er wel op toeziet dat je kinderen volledig zichzelf kunnen zijn?
‘Absoluut. Dat is een van de belangrijkste taken die wij hebben als ouders. Dat is niet makkelijk, want ze zijn acht uur lang niet bij je én daarnaast worden ze nog eens platgebombardeerd met al die perfecte plaatjes op sociale media. Ik hamer erop dat het innerlijke belangrijker is dan het uiterlijke en dat iedereen zijn eigen sterktes heeft. Maar het is niet makkelijk om een tegengewicht te bieden aan die ideaalbeelden.’
Denk je dat de jongere generatie die ideaalbeelden stilaan doorbreekt en diversiteit hoger in het vaandel draagt?
‘Ik blijf altijd optimistisch en je ziet dat er toch verschillende accounts bodypositivity en self-love de wereld insturen. Wij proberen daar met Nerdland Festival ook ons steentje aan bij te dragen, want bij ons is iedereen welkom én mag iedereen zichzelf zijn! Ik kreeg vorig jaar een mailtje van ouders die een zwaar autistische zoon hebben die normaal niet zoveel praat, maar na een bezoekje aan ons festival kon die er niet meer over zwijgen. Dankzij ons vonden ze een ingang in zijn leefwereld en dat betekende veel voor hen als ouders. Jezelf weerspiegeld zien in de media of in de popcultuur is zo belangrijk!’
Zag jij jezelf weerspiegeld in de media?
‘Ik val op vrouwen en een van mijn rolmodellen was Yasmine. Dankzij haar durfde ik mijn geaardheid beter omarmen. Helaas is er nog veel werk aan de winkel, want ik las onlangs dat de denkbeelden over holebi’s weer vernauwd zijn. Ik ben niet het activistische type, dat ligt niet in mijn karakter, maar in alle stilte strijd ik verder voor een samenleving waar iedereen gewoon aanvaard wordt.’
Schoonheid is heel maakbaar anno 2025, wat vind je daarvan en zou je zelf ooit cosmetische ingrepen overwegen?
‘Ik sluit dat niet uit. Er is wel een grens en een aantal mensen gaan daar los over, dat vind ik niet mooi. Maar als iets me echt zou beginnen storen, zoals afhangende oogleden, dan zou ik daar wel iets aan laten doen.’
Heb je moeite met iets ouder worden?
‘Ik lig daar voorlopig niet van wakker. Ik ga richting de veertig, maar ik voel me absoluut nog geen veertiger. We kregen begin dit jaar nog een baby’tje, dus die zal me ook nog jong houden de komende vijftien jaar (lacht).’
Ik kreeg rond mijn 21ste een hele zware depressie. Ik zat toen zes maanden thuis. Dat was een verschrikkelijke periode, maar ik raakte daar gelukkig met heel veel hulp van een psycholoog en medicatie uit.
Self-love slaat uiteraard ook op mentaal welzijn: zijn er bepaalde dingen waar jij soms mee worstelt?
‘Ik kreeg rond mijn 21ste een hele zware depressie. Ik zat toen zes maanden thuis. Dat was een verschrikkelijke periode, maar ik raakte daar gelukkig met heel veel hulp van een psycholoog en medicatie uit. Ik hou elke dag m’n hart vast dat dit niet terugkomt, ik ben daar heel alert voor. Verder heb ik last van stress, want ik werk iets te hard. Al is dat de afgelopen tijd al verbeterd. Vroeger kon ik niet rusten vooraleer een taak af was, terwijl ik nu kan denken dat het ook tot morgen kan wachten.’
Heb je iets geleerd uit die depressie?
‘Absoluut! Ik was met de grootste onderscheiding afgestuurd en rolde in een doctoraat, want dat pad werd voor mij uitgestippeld. Maar ergens voelde ik dat dit mij niet gelukkig maakte. Na mijn depressie keerde ik niet terug naar dat onderzoek, maar ging ik naar de toneelschool, want ik droomde er al m’n hele leven van om actrice te worden. Ik volgde mijn eigen gevoel en dat was voor mij een openbaring! Ik dacht ook nooit dat ik mijn twee passies zou kunnen combineren omdat ze zo ver van elkaar afstaan. Ik dacht altijd dat ik moest kiezen tussen wetenschap en het podium, maar mijn huidige job is the best of both worlds. Dat ik hier nu sta, heb ik te danken aan de sprong die ik durfde nemen na m’n depressie.’
Ik heb geen schuldgevoel als mama, maar ik ben voortdurend bezig met een evenwicht te zoeken dus werk en privé.
Je hebt vier kinderen. Lukt de combinatie van fulltime werken en mama zijn?
‘Ik heb een fantastische vrouw aan m’n zijde. Zij is een superkracht die achter mij staat en me volledig steunt. Ik kan alleen maar doen wat ik doe omdat Els thuis alles opvangt. Ik zie er wel op toe dat ze zichzelf niet wegcijfert, want ze werkt ook fulltime bij Radio 1.’
Voel je je soms schuldig als je voluit voor je carrière gaat?
‘Als ik op tour ben, dan trek ik zes maanden lang door het hele land en dan ben ik niet vaak thuis wanneer de kinderen thuis zijn. Dan mis ik hun verhalen, knuffels en zelfs samen huiswerk maken. Maar hoe laat ik ‘s avonds ook terug thuis ben, ik maak er een erezaak van dat ik ze ‘s morgens naar school breng. De zomervakantie werk ik ook bewust niet, dan is het tijd om qualitytime in te halen. Ik ga dan ook enkele dagen met elk kind apart op kampeertrip. Ik heb dus geen schuldgevoel als mama, maar ik ben voortdurend bezig met een evenwicht te zoeken dus werk en privé.’
Dat gaat van kwetsende comments over wat ik draag als ik op tv kom tot beledigingen over mijn geaardheid en gender. Ik ben een people pleaser die voor iedereen goed wil doen, dus dat komt altijd hard binnen. Ik worstel daar enorm mee en neem elke reactie persoonlijk.
Kreeg je al te maken met negatieve reacties?
‘Absoluut! Dat gaat van kwetsende comments over wat ik draag als ik op tv kom tot beledigingen over mijn geaardheid en gender. Ik ben een people pleaser die voor iedereen goed wil doen, dus dat komt altijd hard binnen. Ik worstel daar enorm mee en neem elke reactie persoonlijk. Het liep vorig jaar de spuigaten uit en daarom maakte ik er zelfs een onderdeel over in mijn vorige theatershow. Mijn gevoelens delen met m’n publiek helpt om dit een plekje te geven.’
Tot slot: waarom moeten we zeker naar het Nerdland Festival komen?
‘Het is de beste editie tot nu toe! We gaan in alles, zowel artiesten als inkleding en beleving, een stapje verder. Het is ook werkelijk voor iedereen, zelfs als je niks van voeling hebt met wetenschap. Ik vergelijk het met een snoepwinkel. Je krijgt van je ouders een zakje en je mag twintig snoepjes kiezen. Iedereen gaat naar de kassa met een ander zakje, maar iedereen is keiblij. Op het festival kies je ook wat je aanspreekt uit het programma, maar iedereen gaat ook met een tevreden gevoel naar buiten!’
Nederland Festival vindt van vrijdag 6 tot en met maandag 9 juni plaats in Domein Puyenbroeck in Wachtebeke. Alle info vind je op de website.
Lees ook:
