Mariëlle (29) vormt al 8 jaar een koppel met Peter (34), die PDD-NOS heeft, een vorm van autisme

‘Peter weet sinds zijn 26^ste dat hij autisme heeft. Ik leerde hem een paar maanden na de diagnose kennen, dus ik heb nooit anders geweten. Voor we een relatie begonnen, vertelde hij het via een chatgesprek op MSN. Peter heeft PDD-NOS, en dat is eigenlijk de restcategorie van ASS. Het is een stoornis in de informatiewerking van de hersenen.’

We vonden elkaar leuk, dus zijn autisme was zeker geen struikelblok.

‘Ik kende het niet, dus riep ik de hulp in van Google, maar daar las ik meerdere dingen die ik niet herkende bij Peter. Peter is heel sociaal, veel meer dan ik. Hij doet zelfs aan improvisatietheater. “Het zal wel”, dacht ik. “Iedereen heeft wel wat.” We vonden elkaar leuk, dus zijn autisme was zeker geen struikelblok. Ook toen we al enkele jaren een koppel waren, merkte ik er weinig van. Maar sinds een jaar of twee wonen we samen en tijdens de eerste maanden onder één dak, liepen we plots tegen allerlei zaken aan.’

Verlaten of niet?

‘Omdat Peter studeerde en ik fulltime werkte, zou hij een extra handje in het huishouden toesteken, maar van die belofte kwam niets in huis. Ook zijn studie kwam maar niet van de grond. Hij deed gewoon niets terwijl ik me te pletter werkte. Dat was erg confronterend, zeker omdat we daarvoor zo gelukkig waren en bijna nooit ruzie hadden. Ik werd er wanhopig van. Bijna elke dag kwam ik met tranen in de ogen naar huis, en als ik dan eens een sprankeltje hoop had, werd ik vaak opnieuw teleurgesteld. Het liep zo hard de spuigaten uit dat ik Peter zelfs wilde verlaten en weer bij mijn ouders wilde intrekken. Gelukkig trokken we op tijd aan de alarmbel en schakelden we de hulp in van een ambulant begeleidster. Zij komt elke week drie uur op bezoek en stelt samen met Peter een planning op, zodat hij weet wat hij wanneer moet doen.’

Gepersonaliseerde briefjes

‘De begeleiding die Peter krijgt, werpt z’n vruchten af. Het heeft geholpen om een overzicht van zijn studie te krijgen, want dat was een rommeltje. Hij studeert al meer dan zeven jaar. Zo zat hij in het derde jaar van zijn opleiding, maar was hij nog niet geslaagd voor vakken van het eerste en tweede jaar. Hij kon daar zelf niet aan uit en ik kon hem daarbij niet helpen. Sinds hij hulp krijgt, valt alles stilaan in de plooi. We trekken haar goede raad ook door naar ons privéleven. Iedere zondagavond bespreken we de komende week. Ik maak dagelijks gepersonaliseerde briefjes zodat Peter concreet weet wat hij in het huishouden moet doen.‘

Via mijn werk volgde ik ook een cursus over autisme en weet ik nu min of meer hoe z’n hoofd werkt.

‘Als ik hem vraag om de woonkamer op te ruimen, is die boodschap al te vaag. Ik moet specifiek zeggen dat er kruimeltjes op de grond liggen en dat hij die met de stofzuiger moet opruimen. Dat vergt langs mijn kant wel wat energie, maar op die manier is samenwonen ondertussen een plezier. Via mijn werk volgde ik ook een cursus over autisme en weet ik nu min of meer hoe z’n hoofd werkt. Ik wil Peter zo goed mogelijk begrijpen. Daardoor bewaar ik mijn geduld en accepteer ik het ook sneller als hij weer ergens niet aan denkt.’

Niet standaard

‘Binnenkort studeert Peter af. Zijn studie vraagt momenteel z’n volledige aandacht, waardoor ik het huishouden tijdelijk weer even voor m’n rekening neem. Peter is niet lui, hij ziet gewoon niet wat er moet gebeuren tenzij ik het hem zeg. Ik vind het best vervelend dat ik hem zulke dingen moet vragen, want dan lijk ik wel z’n moeder. Zijn studie is ook de reden waarom we het financieel niet zo breed hebben, want Peter had al jaren kunnen werken. Daarnaast vertelt hij niet altijd wat hij overdag meemaakt of hoe hij zich voelt. Als hij het tegen een vriend zegt, dan heeft hij het verteld en vergeet hij mij in te lichten.’

Als Peter geen autisme had, was hij misschien niet zo geduldig geweest.

‘Dat klinkt gek, zeker als je weet dat Peter een spraakwaterval is, maar dat doet hij soms om z’n autisme te verdoezelen. “Als ik hard genoeg schreeuw, overschreeuw ik de chaos in mijn hoofd en om me heen”, zegt hij zelf. Maar dat Peter autisme heeft, is niet alleen kommer en kwel. Ik heb veel geduld met hem, maar hij ook met mij. Ik heb vaak stress. Als Peter geen autisme had, was hij misschien niet zo geduldig geweest. Daarnaast vind ik het leuk dat hij niet standaard is. Hij is impulsief en is diegene die last minute een weekendje boekt. Peter is one of a kind. Hij zal me niet snel vervelen. Het leven met hem is een avontuur!’

Tekst: Marijke Clabots