Nadat Vlaams parlementsvoorzitter Kris Van Dijck vorige week een auto-ongeval veroorzaakte met 1,4 promille alcohol in zijn bloed, dient sp.a een wetsvoorstel in om nultolerantie achter het stuur in te voeren. Volgens Joe-dj Sven Ornelis voelt die maatregel alsof ‘de hele klas gestraft wordt voor de fout van een individu’ en is dat ‘niet rechtvaardig’. Arme Sven.
Laat me beginnen met een kleine kanttekening: radiopresentator en blogger Sven Ornelis is een beetje een amokmaker. Iemand op Twitter noemde hem naar aanleiding van zijn nultolerantie-tweet ‘de Vlaamse Piers Morgan’, en ik heb nooit een meer passende vergelijking gehoord. De man maakt er een sport van om al tweetend op tenen te trappen en gebruikt daarvoor steevast provocerende bewoordingen. Googel ‘Sven Ornelis ophef’ en je leest over die keer toen hij uithaalde naar de wetgeving tegen de productie van foie gras, autoluwe steden, een ‘corrupte’ scheidsrechter en ik vergeet er waarschijnlijk nog een paar. Hij is een meester der provocatie, een tactiek die hij lijkt te hanteren om lezers naar zijn blog te lokken – waar hij trouwens een ietwat genuanceerdere versie van zijn mening geeft – en om, als het even kan, zijn naam in enkele krantenkoppen te zien verschijnen. Wat een mens al niet moet doen om in deze tijd relevant te blijven.
Om tweetend Vlaanderen voor de zoveelste keer op zijn paard te krijgen, gebruikte Ornelis maandagavond weer enkele grote woorden. Hij noemt het invoeren van nultolerantie ‘niet rechtvaardig’. Sven vindt het een onrecht dat hij zijn twee biertjes bij de maaltijd zou moeten laten staan als hij achteraf nog wil rijden, enkel en alleen omdat een politicus zijn boekje te buiten ging. Het gebruik van het woord in deze context is lachwekkend. Onrechtvaardig is wanneer een onschuldige voetganger doodgereden wordt door de chauffeur die die enkele biertjes niet kon laten. Onrechtvaardig is wanneer ouders hun kind verliezen omdat het nog altijd een beetje ‘stoer’ is om onder invloed achter het stuur te kruipen. Onrechtvaardig is dat zelfs onverbeterlijke recidivisten na een veel te korte periode zonder rijbewijs weer gewoon mogen rondrijden alsof er niets gebeurde. Ornelis ging duidelijk voor het dramatisch effect, maar meer dan een kleine aanpassing voor de brave burger is een mogelijke nultolerantie-maatregel echt niet te noemen.
1 op 4 Belgische bestuurders gaf in een recent onderzoek van Vias aan in de voorbije maand onder invloed te hebben gereden.
Dat Ornelis het over ‘de fout van een individu’ heeft, is eveneens bijna komisch. Alsof er niet elk weekend slachtoffers vallen op onze wegen door dronken chauffeurs. Een incident als dat met Van Dijck zorgt ervoor dat de problematiek onder de aandacht komt, maar het probleem is zo veel groter dan hem. Het eventuele invoeren van nultolerantie is dan ook geen ‘straf’ – nog zo’n overdreven woord – voor het gedrag van Van Dijck, maar misschien wel een verdiende tik op de vingers voor de barslechte resultaten op vlak van dronken rijden die wij als land voorleggen. Maar liefst 1 op 4 Belgische bestuurders gaf in een recent onderzoek van Vias aan in de voorbije maand onder invloed te hebben gereden. We scoren daarmee het slechtst van alle 23 deelnemende landen. Van Dijck is geen stoute leerling in een brave klas. Hij is een leerling in een klas die anno 2019 nog altijd een mentaliteitsverandering nodig heeft.
Het gevaar van drinken en rijden wordt in onze maatschappij te vaak gebanaliseerd. ‘Eentje kan geen kwaad!’ wordt al snel ‘Op één been kan je niet staan!’, tot we op zoek gaan naar waar die grens van 0,5 promille juist ligt. Het is een gevaarlijk spelletje dat veel vaker eindigt aan de verkeerde kant van de limiet dan in de ‘veilige’ zone ervoor. Want ook dat gegeven is vatbaar voor discussie. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde wijst erop dat glazen tellen geen garantie is, aangezien het alcoholgehalte in je bloed afhangt van verschillende factoren en verschilt van persoon tot persoon. We hebben allemaal weleens op een moe momentje en met een lege maag een glas cava gedronken dat aankwam als een hamer, toch? Je mag er zeker van zijn dat dat ene onschuldige glaasje op dat moment effect heeft op je reflexen en je gezichtsvermogen.
Maar als je ‘t mij vraagt, gaat het invoeren van nultolerantie zelfs niet over de eventuele effecten van een of twee glaasjes op je rijvermogen en de risico’s daarvan. Risico’s in het verkeer zijn nu eenmaal nooit volledig te vermijden, zoals Ornelis oppert in zijn blogpost. Het gaat echter over een mentaliteit, een associatie in ons hoofd die zegt dat drinken en rijden gewoon niet samen gaan. Nooit. Zelfs niet eentje. Geen discussie mogelijk. We kunnen alleen maar hopen dat zulke maatregel ervoor zal zorgen dat de generaties die komen het niet meer dan normaal zullen vinden dat je niet drinkt wanneer je rijdt, net zoals mijn generatie het niet meer dan normaal vindt dat je niet rookt op de trein of op restaurant. In het beste geval zijn de cijfers van Vias binnen tien jaar niet zo schandalig slecht en laten minder Belgen het leven omdat iemand toch zo graag een wijntje of twee, drie, vier wilde drinken na het werk. Natuurlijk is het minstens even belangrijk dat de pakkans van dronken rijden véél hoger wordt en de straffen veel strenger, maar nultolerantie is een mooi begin dat slechts een kleine aanpassing vraagt van ons allen.
Om op een positieve noot te eindigen: Ornelis schrijft in een nieuwe blogpost dat hij over zijn eerder gegeven mening moet nadenken. Uit een poll die hij hield op Instagram blijkt dat driekwart van zijn volgers voor nultolerantie is. ‘Ben ik, zoals één van m’n volgers me in mijn gezicht smeet dan toch “een vervelende conservatieve oude man die niet beseft dat de tijden veranderen, en dat drinken en rijden echt op geen enkele manier kan, zelfs niet één glaasje?”’, schrijft de presentator/foodblogger. Ik ga me van een antwoord onthouden.
Lees ook:
