CBD kan je tegenwoordig overal vinden: in gespecialiseerde shops, bij de apotheker, maar ook bij nachtwinkels en in tankstations. Maar is dat wel allemaal hetzelfde? En waarom zou je voor CBD kiezen? Wij spraken met medeoprichter Lionel Quataert en vertegenwoordiger Emelie Vanhoenacker bij CBX Medical, een Belgisch bedrijf dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling en distributie van producten met cannabisextracten.
Kan je eens uitleggen wat CBD precies is?
Lionel Quataert: ‘CBD is een van de 120 stoffen ofte cannabinoïden die je vindt in de bloemen van de hennepplant. Het zijn actieve stoffen die interactie hebben met ons lichaam via receptoren.’
Waarvoor dient het?
Emelie Vanhoenacker: ‘CBD wordt voornamelijk gebruikt bij patiënten met angststoornissen, maar ook bij mensen met chronische pijn, met onbehandelbare epilepsie of bij patiënten die chemotherapie krijgen om de bijwerkingen tegen te gaan.’
Is elke hoeveelheid legaal?
Lionel: ‘Op wettelijk vlak is CBD in België legaal als het in topische producten (aan te brengen op de huid, red.) gebruikt wordt die een cosmetisch of medisch doel hebben. Maar er zijn verschillen op Europees vlak. In België is het bijvoorbeeld verboden om CBD oraal te gebruiken, terwijl het in Frankrijk als voedingssupplementen verkocht wordt. We vermoeden dat in 2024 of 2025 de legalisatie van CBD overal in Europa gelijk zal zijn. België wacht gewoon de beslissing van Europa af.’
Hoezo is orale CBD verboden?
Lionel: ‘CBD moet eerst worden gevalideerd door de EFSA (European Food Safety Agency, red.) voordat het mag gebruikt worden in voedsel. Voorlopig is het in Europa dus verboden om een inneembaar product met CBD te verkopen. Als CBD-olie niet als voedsel wordt verkocht en minder dan 0,2 % THC bevat, dan is de verkoop ervan toegestaan. Wat betreft de verkoop van CBD-olie als voedingsmiddel heeft elke lidstaat een andere tolerantiedrempel. In Frankrijk, Nederland, Italië, Tsjechië en Zwitserland wordt CBD-olie bijvoorbeeld verkocht voor orale consumptie, met aanbevolen dagelijkse doses. In België, Duitsland en Oostenrijk is het echter verboden om te communiceren dat CBD-olie oraal moet worden ingenomen.’
Wat is het grootste probleem rond CBD?
Emelie: ‘Het taboe dat er nog rond hangt. Nog niet alle patiënten durven erover spreken met hun artsen, het is nog een te grote drempel, ook al ondervinden ze een verlichting van hun symptomen. De medische sector staat er gelukkig over het algemeen wel voor open, maar de kennis ontbreekt nog te hard. Dat is ook normaal, want artsen worden natuurlijk niet standaard over CBD geschoold.’
De eerste apotheker die ik bezocht in 2020 toen we net opgestart waren, zei tegen mij: ‘Ik ben geen drugsdealer, ga weg.’
Lionel: ‘Er is inderdaad nog een te groot gebrek aan informatie rond de cannabisplant en z’n werking, maar ook de perceptie over cannabis van gezondheidswerkers is niet goed. De eerste apotheker die ik bezocht in 2020 toen we net opgestart waren, zei tegen mij: “Ik ben geen drugsdealer, ga weg.” Ondertussen heeft diezelfde apotheker ons wel gecontacteerd omdat hij een voorschrift voor CBD had ontvangen.’
Hoe helpt CBX Medical het taboe te doorbreken?
Emelie: ‘Ik breng als vertegenwoordiger het gesprek op gang tussen patiënten en medische hulpverleners. Als het onderwerp besproken wordt, helpt dat mee het taboe te doorbreken.’
Lionel: ‘De patiënt weet vaak meer over CBD dan de medische hulpverleners, omdat ze zich inlezen. Daarom bieden wij hen opleidingen aan.’
Er zijn 120 cannabinoïden. Waarom is CBD de bekendste?
Lionel: ‘In de bloem van de cannabisplant vind je altijd een grote hoeveelheid CBD en THC. Die twee bestanddelen zal je altijd vinden, daardoor is het gemakkelijk om er een extract van te maken.’
Over THC gesproken: wekt enkel dat bestanddeel verslavingen op en zorgt het voor psychoses?
Emelie: ‘Onze hersenen kunnen THC inderdaad niet aan. Er zijn studies die aantonen dat het niet de THC is die verslavingen en psychoses opwekt, maar wel de kwetsbaarheid van mensen. Toen ik stage deed als psychiatrisch verpleegkundige, zag ik één duidelijk patroon bij jonge mensen met een psychose: de patiënt had veel stress en zocht verlichting bij cannabis waarin een hoge concentratie THC zit. Daardoor ontstond er een risico op waanbeelden en eens je daarin zit, geraak je er niet gemakkelijk uit.’
Is CBD dan niet verslavend of gevaarlijk?
Lionel: ‘CBD zelf heeft weinig bijwerkingen. Als de THC eruit is gehaald, is het veilig, want het is net dat bestanddeel dat zorgt voor de high, de hallucinaties en de verslavingen. Dat komt omdat THC een perfecte match vormt met de receptor in onze hersenen, terwijl CBD zich net niet kan binden en werkt via andere paden. Bij behandelingen op basis van CBD en CBG mogen verslavingen dus buiten beschouwing worden gelaten, omdat deze moleculen niet verslavend zijn. De producten van CBX Medical bevatten géén THC.’
Bij behandelingen op basis van CBD en CBG mogen verslavingen buiten beschouwing worden gelaten, omdat deze moleculen niet verslavend zijn.
Je zegt ‘weinig’. Zijn er dan toch bijwerkingen?
Lionel: ‘Er zijn inderdaad enkele bijwerkingen, maar deze treden alleen op bij zéér hoge dosissen én worden voornamelijk veroorzaakt door andere oliën die in het product worden gebruikt (sesamolie, olijfolie, hennepzaadolie..., red.) en niet door het CBD-rijke extract.’
Wat kunnen die bijwerkingen dan zijn?
Lionel: ‘Droge mond, duizeligheid en draaierigheid gelinkt aan lage bloeddruk, misselijkheid, ongemak in de maag, hoofdpijn en verminderde eetlust.’
Wat zijn de voordelen van CBD?
Lionel: ‘Cannabinoïden over het algemeen vormen een nieuw alternatief voor bijvoorbeeld opoïden (morfineachtige pijnstillers, red.). Ze bieden pijnverlichting zonder schade aan te richten, terwijl opoïden veel bijwerkingen hebben en risico op afhankelijkheid. Met CBD kunnen we de hoeveelheid van andere medicatie afbouwen.’
Zijn er ook nadelen?
Emelie: ‘Eigenlijk niet. Het mooie eraan is dat het complementair werkt met andere medicatie. Dat geeft de patiënten ook een veilig gevoel. Al zijn er enkele uitzonderingen bij de interactie met andere medicatie, en net daarom is het belangrijk om een gesprek te hebben met je arts voor je aan CBD begint.’
Lionel: ‘Er is volgens mij wel één groot nadeel, maar dan op marketingniveau. Er komen steeds meer verkopers op de markt die enkel een commercieel doel voor ogen hebben. Daardoor komen er producten van slechte kwaliteit, bijvoorbeeld gemaakt van synthetische cannabinoïde of via een slecht extractieproces, in het aanbod. Dat is niet per se gevaarlijk, maar het kan wel voor slechte resultaten zorgen, waardoor mensen soms denken dat CBD niet werkt. Daarom raden we aan om CBD enkel in de apotheek te kopen, want daar ligt de standaard wel hoog.’
Kan CBD door iedereen gebruikt worden?
Emelie: ‘Er moet altijd voorzichtig mee omgesprongen worden, daarom ook dat je opbouwt, en na drie weken kan je weer afbouwen. Van zodra je als doel symptoomverlichting en betere levenskwaliteit hebt, is het belangrijk dat het gebruik onder toezicht van artsen en apothekers gebeurt.’
Valt het niet duurder uit dan normale medicatie?
Lionel: ‘Een goede grondstof is inderdaad duur. Daarom proberen we met de Belgische mutualiteiten overeen te komen om patiënten deels terug te betalen. Zo kunnen MS-patiënten en mensen met onbehandelbare epilepsie bijvoorbeeld al rekenen op een gedeeltelijke terugbetaling.’
CBX Medical is via haar stichting in gesprek met de ziekenfondsen om de terugbetaling uit te breiden.
En wat met de anderen?
Lionel: ‘De anderen kunnen helaas niet rekenen op gedeeltelijke terugbetaling. Om vergoed te worden door de ziekenfondsverzekering “moet de aandoening levensbedreigend zijn”. CBX Medical is via haar stichting in gesprek met de ziekenfondsen om de terugbetaling uit te breiden, omdat dit voor bepaalde soorten patiënten, zoals voor mensen met geneesmiddelresistente epilepsie, echt de enige optie is.’
Gaan de meeste apothekers niet eerder een bekend medicijn aanraden in plaats van CBD?
Emelie: ‘De apothekers krijgen steeds meer vraag naar CBD van de patiënten zelf, dus staan ze er zelf steeds meer voor open. Alleen blijft de kennis bij hen beperkt, daarom is het belangrijk dat we hen daarin begeleiden, en dat lucht bij hen ook op.’
Waarom kiezen voor CBD en bijvoorbeeld niet voor gewone medicatie?
Lionel: ‘CBD is een milder, natuurlijk alternatief voor bepaalde zware behandelingen. Bijwerkingen zijn er bijna niet. Vergeleken met opioïden en anxiolytica is er geen sprake van afhankelijkheid of verslaving.’
Kan CBD ook als enige pijnverlichting/medicatie gebruikt worden?
Lionel: ‘CBD is geen wondermiddel dat alle medicijnen zal vervangen. Gemiddeld slagen patiënten die opioïden gebruiken en CBD nemen er echter in om hun dosis opioïden met 64 % te verminderen. Dit is een gemiddelde, dus bij sommige patiënten is dit percentage lager, anderen slagen erin om helemaal te stoppen met het innemen van opioïden.’
Wat willen jullie met CBX medical bereiken?
Lionel: ‘Ons doel is om de beste plant aan te bieden om het dagelijkse leven voor iedereen te verbeteren. In de toekomst willen we ook een of zelfs meer producten hebben met medicinale status en erkend worden door alle gezondheidswerkers.’
Zijn jullie producten enkel op voorschrift?
Lionel: ‘Nee, ze zijn vrij verkrijgbaar, maar een groot deel wordt daarnaast op voorschrift verkocht.’
Kan er misbruik van gemaakt worden?
Lionel: ‘Eigenlijk niet. Er is geen risico op overdosis, verslaving of afhankelijkheid. Als je CBD voor de eerste keer gebruikt, is het wel een goed idee om een arts te raadplegen of je apotheker te vragen naar doseringen en toedieningswijzen.’
Jullie krijgen de grootste Belgische subsidie ooit. Wat maakt jullie anders dan andere bedrijven die met cannabinoïden werken?
Lionel: ‘Daar zijn vier redenen voor. Zo werken we alleen met gezondheidsprofessionelen en werken we met alle cannabinoïden, niet alleen de trendy CBD, want elk heeft een ander doeleinde. Verder werken we al twee jaar met universiteiten zoals ULB om verder onderzoek te doen naar cannabis en cannabinoïden. Tenslotte zijn onze producten ook wetenschappelijk onderbouwd.’
Tenslotte: voor welke uitdagingen staat medicinale cannabis nog in België?
Lionel: ‘Er is een groot gebrek aan theoretische én praktische kennis. Daarnaast zijn er nog te veel negatieve connotaties en stereotyperingen. Cannabis is namelijk vaak het bekendste symbool van drugs, waardoor het een negatieve bijklank krijgt. We werken hard om dit te veranderen en de positieve kanten van cannabis te belichten.’
Lees ook:
