In je Flair van deze week getuigen een aantal vrouwen, waaronder ‘Blind Getrouwd’-gezicht Laura Lieckens, over bodyshaming. Want hoewel we die opmerkingen over gewicht en uiterlijk zo beu zijn, krijgen drie op de vier Vlaamse vrouwen tussen 18 en 34 jaar er toch nog steeds mee te maken. Hoogleraar psychologie Liesbeth Woertman neemt het probleem onder de loep: ‘Bodyshaming komt vanuit een eigen onzekerheid.’
Een bevraging van Dove (*) toont aan dat bodyshaming een wijdverspreid fenomeen is. 55 % van de bevraagde vrouwen antwoordde ja op de vraag of ze ooit het slachtoffer werd van bodyshaming. 51 % van die opmerkingen komen van vrienden en kennissen, 46 % van familieleden.
Bodyshamers willen vooral zichzelf verheffen. Ze doen het om zich mooier, beter of perfecter dan de ander te voelen.
Liesbeth Woertman
Hoogleraar psychologie
‘Hoe nabijer de relatie, hoe kwetsender’, zegt Woertman. ‘Je hoopt toch dat je bij diegenen van wie je houdt iets van bescherming vindt. Een moeder of oma die een jonge vrouw een opmerking geeft over haar gewicht doet dat waarschijnlijk met de beste bedoelingen, maar toch zal dat meer impact hebben dan een opmerking van een vreemde. Het blijft bodyshaming, want het gaat erom dat die moeder een perfect beeld in haar hoofd heeft waar haar kind blijkbaar niet aan voldoet.‘
Leugens en verleidingen
‘Om komaf te maken met bodyshaming, moeten we eerst af van de focus op het uiterlijke in onze samenleving’, zegt Woertman. ‘Vooral als vrouw moeten we ons verweren tegen de schoonheidsindustrie die zegt dat we er op een bepaalde manier moeten uitzien. We mogen ons niet laten manipuleren door de leugens en verleidingen van reclame, Instagram en dergelijke. Natuurlijk zou het beter zijn als die perfecte beelden gewoon niet de wereld ingestuurd worden, maar daar heb je helaas geen controle over. Je kan alleen maar jezelf beschermen, bijvoorbeeld door minder op Instagram te zitten.’
Een opmerking van een moeder over het gewicht van haar dochter zal meer impact hebben dan een opmerking van een vreemde.
Liesbeth Woertman
Hoogleraar psychologie
Bodyshaming kan een grote impact hebben op ons lichaamsbeeld. ‘Zeker als kinderen op jonge leeftijd gepest worden met hun uiterlijk. Dat gaat als een vishaak in je ziel zitten’, zegt de psychologe. Inzicht in waarom mensen bodyshamen, kan helpen. ‘Bodyshamers willen vooral zichzelf verheffen. Ze doen het om zich mooier, beter of perfecter dan de ander te voelen. Als je een ander naar beneden drukt, dan duw je jezelf (zogezegd) omhoog. Vaak komt het vanuit een eigen onzekerheid.‘
Laag lichaamsbeeld
Het goede nieuws is volgens Woertman dat het best goed gesteld is met ons lichaamsbeeld. ‘Toch als we het over volwassen vrouwen hebben. Tussen de puberteit en pakweg zesentwintig jaar hebben vrouwen het nog moeilijk met hun lichaamsbeeld. Dat is logisch: je lichaam verandert, je voelt allemaal nieuwe emoties, je hebt nog weinig zelfvertrouwen en bent extreem afhankelijk van de waardering van anderen. Maar uit onderzoek blijkt dat de oudste vrouwen het meest tevreden zijn over hun uiterlijk. Jonge mensen geloven dat niet altijd, maar het is echt zo. Dat toont aan dat het meer over een soort tevredenheid met je lijf gaat dan over echte schoonheid‘, sluit Woertman af.
Toen ze meedeed aan ‘Blind Getrouwd’, ondervond Laura (29) hoe genadeloos mensen op sociale media kunnen zijn. Sanne (35) vond via haar tekeningen de zelfacceptatie die body shamers haar niet gunden
Ook jullie getuigden openhartig over bodyshaming...
Marlies (22)
‘Sinds de middelbare school heb ik last van acne. Heel wat behandelingen en een fortuin aan verzorgingsproducten later is het iets geworden waar ik vrede mee heb. Toch vinden mensen het nodig om opmerkingen en goedbedoeld advies te geven. “Je hebt zo veel uitslag op je gezicht, het is toch niet vanzelfsprekend voor je partner, je gebruikt te veel verschillende verzorging, probeer eens deze reiniger, het ziet er vandaag beter uit…” Het liefst zou ik willen dat niemand iets over mijn gezicht zegt. Ik ben zoveel meer dan dat.’
Zita (30)
‘Vier maanden na mijn bevalling ging ik voor de eerste keer weer op café, nog erg zelfbewust over mijn veranderd lichaam. Dat werd er niet beter op toen een ex-collega zei: “Amai, er zit daar precies nog een gereed om eruit te kruipen.”’
Ivanka (21)
‘Ik ben door een slecht metabolisme altijd te dik geweest, hoeveel moeite ik ook deed en doe om af te vallen. Ik merk vooral dat mensen over me roddelen of dat ze me uitlachen als ik met vrienden in een fastfood– restaurant iets eet. Het maakt niet uit dat ik die ochtend anderhalf uur in de sportschool heb gestaan, die ene keer dat ik een hamburger eet, zegt genoeg: die dikke zal hier wel dagelijks staan, ze zou beter wat gaan sporten.’
Ine (31)
‘Mijn ex-man vertelde ooit dat hij de prijs van een borstvergroting had bekeken, voor het geval ik ooit iets aan mijn veel te kleine borsten wilde laten doen.’
Bo (29)
‘Ik vind mezelf met mijn maatje 40 eigenlijk niet dik. Ik paste een broek in de winkel en kwam buiten mijn pashokje om in de spiegel te kijken. Twee dames zeiden me hoe mooi de broek was. Ik zei dat ik ’m eigenlijk te veel vond spannen, waarop ze antwoordden: “Ja, dat is waar, misschien beter een paar boterhammen minder eten.”’
Lees het volledige stuk in je Flair van deze week!
(*) Dove-enquête afgenomen bij 1044 Belgische vrouwen tussen 15/11/2021 en 3/12/2021
Lees ook:
